Kitap, küçük Marcel'in hatıralarının aktarıldığı ilk ve en uzun bölümünün ilk sayfalarından başlayarak bana aşina olduğum bir yazarı anımsattı. O da Çamlıca'daki Eniştemiz, Fahim Bey ve Biz gibi romanların yazarı Abdülhak Şinasi Hisar. Ben Hisar'ı, Proust'tan daha önce okudum. Proust'tan etkilendiği hemen her eleştirmenin dile getirdiği bir realite. Bununla birlikte konuları ele alma biçiminden üslubuna değin bu kadar örtüşmesini beklemiyordum doğrusu. İkisinin de, herkesin dile getirdiği ''hafıza, hatıra, bellek, Bergsoncu zaman'' gibi kavramlar etrafında dönen temel meseleleri bu üslup etkileşiminin* en bariz göstergesi. Bununla birlikte Proust yalnız Hisar'a değil, Yakup Kadri'ye (onun da bir Swann'ların ''Semti'' çevirisinin olduğunu hatırlatalım) ve A. H. Tanpınar'ı da etkisi altında bıraktığını söylemek icap eder. Bu anlamda şiirimize Baudelaire, Mallarme ve Rimbaud gibi sembolistlerin etkisi kadar romanımıza da Proust'un etki ettiğini söylesek çok yanılmış olmayız zannımca. *etkileşim ifadesini Pierre Bayard'ın ''Önceden İntihal'' kitabından esinle kullanıyorum. Ona göre ''intihal'' kronolojik olarak daha sonra gelenin önce gelenden faydalanması olduğu kadar, aksi de geçerlidir, yani selefin de ''intihal'' yapabilmesinin mümkündür.

Swann'ların TarafıMarcel Proust · Yapı Kredi Yayınları · 20214,211 okunma

·

41 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Oktay Türkoğlu