Bu kader de neyin nesi? :)
Eseri okuyan çoğu kişinin anlamadığını gözlemledim.
Eserde zaten 20 sayfa ciceroya ait.
İlk başları anlaşılması güç.
Dili ağır.
Ama her görüşü okuduktan sonra çeşitli açıklamaları ile birlikte konu anlamlı hale geliyor. Ve yazar da bol açıklama ile metni desteklemiş.
Bir çeviri değil adeta bir makale.
Aslında kitabı anlamak için önce kader denen şeyin o insanlar açısından ne olduğunu anlamamız lazım; kendi kader tanımımızla kitabı okumaya çalışmak bizi yanıltır.
Kitaba göre aslında kadercilik denen şey şu:
"Sebeplerle meydana gelen kaçınılmaz olan sonuç."
Açıklayacak olursak:
Bir şeyler olacaksa olacaktır.
Olmayacaksa olmayacaktır.
Her şey bir şekilde bizleri olacağa götürür.
Örneğin arzuların sonucu bir şey olacaksa olur. Arzular olacak olana yol olur. Bu durumda arzular da bizim özgür irademize bağlı değildir.
Yani çiçeronun eleştirdiği anlayışta irade tamamen devre dışı diyebiliriz. Kader dedikleri şey bu.
(Bu anlayışın karşılığı bizim literatürde "Cebriye" diyebiliriz.)
Ama tabi "Cicero"nun kendi anlayısına göre de bir seyler olacaksa olacaktır. Örneğin
"Sen bu yazıyı okuyacaksın" önermesi oluyorsa; bu ebedi doğrudan kaynaklıdır. Bunun bir sebebe bağlı olması gerekmez. (O anlayışı reddetmesi oluyor.) Olmayacaksa olmayacaktır. Bu da ebedi yanlış ile alakalıdır. Bir sebebe bağlı olaması gerekmez.
...
Eserde çeşitli görüşleri açıklıyor antitez sunuyor falan derken benim en cok Epikurus'u elestirmesi dikkatimi çekti.
Epikurus'un kadercilik anlayısından kaçmak için sırf kaderci değilim demek için (bunu Ciceroyu dinlerken anlıyorsunuz) ortaya koyduğu atomculuğu bol bol eleştiriyor.
"Bir şey olacak" dendiğinde Epikurus bu doğru/yanlış bilemeyiz görüşünden de pek hoşlanmamış. Biliyorsunuz çünkü kendisi olacak denen sey olursa ebedi doğrudandır olmazsa ebedi yanlıştandır diyordu. Onu bazı agır ithamlarla yad ediyor.
Olsun.
O da insan.
Tavsiye eder miyim?
E haliyle eser felsefe giriş eseri değil. Felsefeye yeni başlayacaklar için önermem.
Felsefe anlamıyorum deyip konuyu kapatmanıza sebep olur.
Bunlar benim anladığım kadarı, internette de pek yorum bulamadım malesef. Ve bir felsefecinin anlatılanlar hakkında bize söyleyecek çok şeyi olduğundan da eminim.
Marcus Tullius Cicero
·
61 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.