Fransız filozof Henri Bergson (1859–1941), gerçekten Erken Cumhuriyet döneminin düşünce hayatı üzerinde herhalde en etkili olmuş ‘beynelmilel’ düşünürdü... Bergson pekâlâ Kemalist aydınlar arasında da ilgi görmüş, fakat muhafazakâr muhitin adeta pîri olmuştu.