"Uçurumun karşılıklı iki yakasından, aynı anda, atlamak; dibi boylarken de, ortada, bir kısa an, el ele tutuşmak… Kim bilir, belki de her ilişki, zaten, böyledir..." Böyle midir? Değil midir? Ne şekilde tanımlanır bir ilişki ya da tanımlanabilir mi? Bir çerçeve içine koyulup karşısına geçerek bu işin olayı budur, izleyin, görün, feyzalın ya da aynısını uygulayın/uygulamayın denilebilir mi? Büyük bir ihtimal denilemez ama bazı temel kurallarının olduğu da su götürmez bir gerçek bunu kabul etmek gerek. Mutlaka ortak yanları var ilişkilerin yoksa hepimiz aynı şarkılarda benzer hislerle o dalıp gitmeleri yaşayamazdık değil mi? Kitap bana göre, tam anlamıyla, yolda yürürken, metroda giderken, otobüs beklerken ya da dalıp gitmişken insanın kafasının içinde beliren monologlarından oluşuyor (belki de sadece benim için geçerli bir durumdur bilemiyorum). Felsefeyle ilgilenen birinin, sıradan sayılabilecek cümleleri normal bir insana göre ne kadar irdeleyebileceğini, o kelime denizinin içinden ne kadar anlam çıkarabileceğini az çok tahmin edebilir haldeyken bu kitapta tam anlamıyla görebilir hale geldim. İlişkiyi oluşturan; aşk, sevgi, tutku, kıymet verme, güven gibi kapsamlı konuları felsefik açıdan ele alırken bir açıdan tümevarım mantığı kullanıyor aslında Oruç Aruoba. İkili ilişkilerin yeterince zorlu bir nefes alışverişi varken bir de işin içine felsefik açıdan yaklaşan bir insan dahil olduğunda iyice çetrefilli bir hale gelmiş gibi görünüyor olabilir başta. Oruç Aruoba’nın dili ilk seferde biraz karışık da gelebilir, hatta kitabı açıp okumaya başladığınızda “Allah aşkına sen ne diyorsun Aruoba?” tepkisini bile gösterebilirsiniz, çok normal. Ama onun cümlelerini, tıpkı düşünce yapısında olduğu gibi, ince işlenmiş bir halde ele almak gerekiyor kanımca. Tarzının garipsenme aşaması sona erdikten sonra alışılmışın içinde çok anlamlı aforizmalarla karşılıyor bizi. Kitap, Aruoba tarafından: I.Önce II. İlişki Defteri III. Sonra olmak üzere üç bölüme ayrılmış. İsim vermeden, özel diyalogları gizleyerek ama bir o kadar da derine inerek, bu iki çizginin sınırını tam ayarında tutturarak, bir ilişkinin aşamalarını defter haline getirmiş, bir nevi herkesin yaptığı gibi içindekileri yazıya dökmüş. Gerçek bir hikaye mi yoksa hayal ürünü mü olduğunu da okuyucuya bırakmış. Sayfaların sonlarında çoğunun şiirlerden oluştuğu alıntıları da tamamlayıcı unsur olarak ayrı bir keyif vermiş kitaba. Her sayfasında durup sorgulama yaparak ilerlediğim için kitabın sayfa sayısı ve yazılış biçimine göre uzun sayılabilecek bir zaman diliminde bitirdim ben kitabı ama büyük bir keyif alarak okuduğum kesin. Yazar aynı zamanda Türkçe’nin o çok bilinen ve benim de aynı şekilde çok sevdiğim çifteanlam zenginliğini de ustalıkla kullanmış. Kelimelerin gücünü zaten biliyorum ama bu kitap bana şunu düşündürdü: İkili ilişkilerde karşılıklı kurulan cümleler, sorulan sorularda kelimeleri bu kadar irdelemek ne kadar sağlıklı? İlişkiyi iyi ya da kötü yönde bu denli sorgulamak olumsuz bir etki yaratır mı acaba? Hani bazen akışına bırak, çok sorgulama deriz ya, mutluluk üç maymun oyununda misali. Bu kadar düşünmek mi mutsuz ediyor acaba insanı? Ben bu yolda yürüyen biri olarak kitabı okurken ciddi anlamda bunları sorgulama ihtiyacı duydum ama Oruç Aruoba bunun tam tersini düşünerek itirafta bulunuyor: “ Bu sorunla, düşündükçe, baş edemeyecektik, galiba --- ilişkimizin ‘düşüncesiz’ce yürütülmesi de, benim için, kabul edilebilir bir şey değildi---“ Tabii bu durum yine kişisel olduğundan, gerisi sizin yorumunuza ve bakış açınıza bağlı, ne de olsa ilişki denilen şeyin başı parantez ucu açık. Biraz şiir, biraz aforizma ve tabiki felsefe içeren, “Bir olabilmek, biz olabilmek”ten bahseden bu kitaba, ben de kitabın ruh ikizi olabilecek bir şarkıyla eşlik ediyorum: ~Sonra kuşlar gitti anladım dünya yorgun, sen yorgun Tortusu kalmış eski bir korkunun Görmedik, duymadık, demedik bunlar kötü Biz var mıydık, aşk var mıydı? *youtu.be/eCGcC9k7tvw

İleOruç Aruoba · Metis Yayınları · 20183,361 okunma

··

1 artı 1'leme

·

394 görüntüleme

berika•

@mekanikbrain ·

05 Ocak 2018 09:59

Güzel bir inceleme yazmışsınız,teşekkürler:)

Kıvılcım Y.

@Patalena ·

05 Ocak 2018 10:28

Ben teşekkür ederim :)

Madamaforizma

@Simlakus ·

23 Ağustos 2020 19:54

Müthiş anlatım bayıldım.Son paragrafta dedigin ilişkileri sorgulamak, her kelimeye takılmak tam olarak beni anlatıyor.Bana bir hissi olan insanın duygularının da kaynagına inip onları atomlara ayırmayı, determinist stilde incelemeyi seviyorum malesef.Ve cok farkındalık insanı mutsuz eder.Ama sahte yalanlara , acı gercekleri tercih ederim her zaman

Kıvılcım Y.

@Patalena ·

24 Ağustos 2020 19:38

Her kelimeye takılmak, çok fazla irdelemek kesinlikle en sonunda mutsuzluk getiriyor ama huy. Güzellikler nasıl ki detaylardaysa aynı şekilde mutsuzlukların doğduğu yer de tam olarak orası oluyor. Ortası yok.

Yamtar

@yasinnbektas ·

14 Haziran 2018 19:02

Güzel bir inceleme, mutlaka okuyacağım emeğinize sağlık.

Kıvılcım Y.

@Patalena ·

14 Haziran 2018 20:22

Teşekkür ediyorum, keyifli okumalar dilerim şimdiden.

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Kıvılcım Y.