Zweig’in son kitabıdır, aynı zamanda Nasyonal Sosyalizm ile ilgili yazdığı ilk kitabıdır. Zweig’in satrancı kullanarak Nazizm’in çöküşünü ve aynı zamanda intihar etmeden önceki ruh halinin portresini çizdiği dahiyane bir kitaptır. Öncelikle Zweig’in yaklaşımı Nazizm ile ilgili kitaplar yazan diğer yazarlarınkinden çok farklıdır. Birçok yazar (Elie Wiesel) ister istemez yaşananların fiziksel yönüne dikkat çekmekten kendini alamazken, Zweig çok farklı psikolojik bir pencereden bakar. Onun kahramanı kamplarda tırnakları sökülen, gaz odalarında ölüme terk edilenler değil, tam tersine yalnız başına, eksiksiz(!) bir otel odasına kapatılan birisidir. Kitapla ilgili gözden kaçmayan noktalardan ilki kitabin zıtlıklar üzerine kurulu olmasıdır. Tabii ki en büyük zıtlık Dr. B. ve Czentovic arasındaki zıtlıktır. Bir bakıma Dr. B hümanizmi temsil ederken, daha kaba ve karşısındakini yıpratma stratejisi ile oynayan Czentovic Nazi sistemini temsil etmektir. Zıtlık temasını vurgulamak için kullanılan diğer kavramlara bakacak olursak da onlar da gayet açıktır: eğitimli, eğitimsiz; zeki, aptal; hızlı, yavaş; kibar, kaba; sakinlik ve kendini kontrol edememe hali… Her şey bir yana, kitapta insana adeta tokat atan en önemli nokta ise hiçliktir. Hiçlik karşısında bir insanin psikolojisi ne hale gelebilir sorusunun cevabi yatar bu kitapta. Zweig’in deyimiyle: "Yeryüzünde hiçbir şey insana hiçlik kadar baskı yapmaz…"

SatrançStefan Zweig · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2020235,9bin okunma

·

1 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.