Abdülhamid 2 devrinin sosyolojik çözümlemesi... İstibdadın tek müsebbibi hükümdar mıdır? Dönemin muasırlarının hiç etkisi yok mudur? İttihat ve Terakki yurdunu delice seven delifişek midir? Ya da eline geçmiş yorgun bir çınarı yönetmekten aciz tecrübesiz tıfıllar mıdır? Belki de bunların hepsidir. Ama tüm bunları objektif bir gözle aktaran Said Halim Paşa analitik zekası gelişkin tam bir müslüman entelektüeldir vesselam.
