Cennet Uslu, Robert Nozick: Anarko-Kapitalizme Karşı Minarkizm
Nozick bu kıskaçtan çıkabilmek için “tazminat ilkesine” başvurur. Nozick riskli eylemlerinden dolayı birine yasaklama getirebilmek için, “yasaklama getirilen kişilere tazminat ödemeniz halinde bir eyleme yasaklama getirme hakkına sahip olursunuz” şeklinde formüle ettiği tazminat ilkesine ulaşır. Buradaki tazminat bilindik bir sınır ihlalinden sonra (haksız fiil), kurbanın zararını tazmin etmeye yönelik olan tazminattan farklıdır. Riskli eylemi yasaklananların, bu yasaktan dolayı maruz kalacağı dezavantajın (aslında bazı özgürlüklerini veya haklarını yitirmelerinin) telafi edilmesine yönelik bir tazminattır. Böylece Nozick “riskli faaliyetlere bir yasaklama getirenleri, bu yasaklama sonucunda dezavantajlı duruma düşenlere tazminat ödemeye mecbur kılan” bir tazminat ilkesini kabul eder (Nozick 2000:127-128). Yani riskli eylemleri yasaklamak, sadece bu yasaktan dolayı menfaat elde edenlerin, yani riskten kurtulanların karşılığında tazminat ödemesi halinde meşru hale gelir. Ayrıca bu tür durumlarda verilecek olan tazminat serbest mübadeleye konu olan tazminatlardan (kişinin eylemden vazgeçmek için bunu talep eden tarafla serbestçe mübadeleye girdiği durumlarda verilecek bedel) farklı olarak “tam tazminat” olmak zorundadır; yani, tazminatın miktarı mübadele konusu değildir. “Tam tazminat” riskli eylemleri yasaklanan kişilerin düştükleri dezavantajlı durumu giderecek miktar olarak tanımlanabilir. Tazminat miktarı öyle olmalıdır ki, yasaklanan kişinin durumu yasaklamadan önceki durumundan daha kötü bir hale gelmemelidir.
1 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.