BU İNCELEME TAMAMEN ALINTIDIR. BİR MAKALENİN ÖZETLENMİŞ HALİDİR.KAYNAKÇAYI YAZININ SONUNDA BELİRTTİM. En geniş tanımı ile Yüzleştirmeci Tiyatro (In-Yer-Face), izleyicisini ensesinden kavrayıp gerekli iletiyi alıncaya kadar onu sarsmayı amaçlayan tiyatrodur. Bu bakımdan duyarlılık tiyatrosudur: Gerek oyuncuları gerekse izleyicileri geleneksel tepkilerin ötesinde sarsma yoluna gider ve sinirlerin en uç noktalarına dokunarak korku ve panik uyandırır. Bu tiyatro şok taktikler kullanır ya da kendisi tamamen şaşırtmacaya dayalıdır. Oyunlarda şok ya da şaşırtmanın kullanılması daha derinlerde yatan anlamların irdelenmesinin bir yoludur. Yüzleştirmeci Tiyatro’da kullanılan dil kirlidir, karakterler dile getirilemez konulan ele alıp konuşur, elbiselerini çıkarır, birlikte olurlar, birbirlerini utandırıp hakaret sınırlarını aşarlar, çok hoş olmayan duygular yaşarlar ve ansızın şiddete başvururlar. En önemlisi de bu tiyatro o kadar güçlü ve o kadar söylenmeyene, dile getirilmeyene yöneliktir ki sonunda izleyicileri tepki göstermeye zorlar. Çünkü yüzleşmek istenmeyen duygu ve düşünceler genellikle acı veren, korkutan, daha doğru bir deyişle hoş olmayan ve keskin duygulardır. Bu duygular hiçbir zaman izleyenleri ya da karşılaşan kişileri mutlu etmez, tersine rahatsız eder, koltuklarında oturan izleyiciler huzursuz olur çünkü tanık oldukları bu duygu ve düşüncelerin insanın yetisinde olduğunun tam anlamıyla bilincindedirler. Aynı rahatsızlık belki sinemada bu denli yoğun duyumsanmayabilir çünkü tiyatroda tüm bu eylemleri sergileyenler aynı ortamda izleyicilerle aynı havayı soluyan oyunculardır. Bu açıdan da sahnedeki olaylar ile ister istemez özdeşlik kurulması kaçınılmazdır. 1990’lı yıllarda sahnelenen oyunlardaki tüm hu özellikler geçmiş dönem oyunlarla kıyaslandığında söylenmeyeni söyleyen, gösterilmeyeni gösteren olması açısından yenilikçidir. 1971 yılında doğan ve 20 Şubat 1999'daki intiharına kadar geçen 28 yıllık bir yaşama sığdırdığı 5 oyunu ile 90’lı yılların ortalarında üzerinde en çok konuşulan ve oyunları büyük yankı uyandıran Sarah Kane, çoğu eleştirmen tarafından " Sahnenin kötü kızı” olarak adlandırılmıştır. Sarah Kane'nin kısacık ömrüne rağmen 1990'lı yılların İngiliz Tiyatrosu'na katkısı büyüktür. Onun ilk oyunu olan Blasted' da 1993 yılında meydana gelen Bosna-Hersek Savaşı'ndan ilham aldığını söyler. Blasted, uygar bir kimlik edinmiş insanın gerektiğinde neler yapabileceğini göstermesi bağlamında Yüzleştirmeci Tiyatro’nun özelliklerini içinde barındırır denebilir. Kane, Blasted için şöyle der: “Benim oyunum midenin kaldıramayacağı ölçüde gerçeğin buğulu bir yansımasıdır.” Bu oyunu yazma sürecinde Kane'in oyuna başlaması ile daha sonra oyunda değişiklikler yapması söz konusudur. Bu değişikliklerin nedenini Kane şöyle açıklar: "Aslında bir otel odasında, aralarında güç bakımından çok fark olan bir kadın ve ona tecavüz eden bir adamı yazıyordum. Sonra beklenmedik bir şey oldu: Mart î 993'te daha oyunu yazmaya başladığım ilk haftalarda televizyonu açtım.Srebrenica kuşatma altındaydı. Yaşlı bir kadın kamera karşısında ağlıyordu. Lütfen birileri bir şeyler yapsın diyordu. Kimsenin bir şey yapamayacağını iyi biliyordum. Birdenbire yazmaktaolduğum oyuna olan ilgimi tamamen kaybettim. Televizyonda gördüğüm şey tam da yazmak istediğimdi. Bu nedenle sorun şuydu: Daha ilgi, çekici olduğunu düşündüğüm bir konuya yönelerek oyunu bıraksam nasıl olurdu? Yavaş yavaş yazmakla olduğum oyunun tam da bu konu olduğunu anladım. Şiddetle, tecavüzle birbirlerini görünüşte seven ve tanıyan iki kişi arasında geçen olayları anlatıyordu. Böylece Leeds’teki bir otel odasındaki bir tecavüz ile Bosna’da olanlar arasındaki olası ilişki ne olur diye düşünüyordum. Ve ansızın bende jeton düştü Birisi tohum iken öteki ağaçtı. Savaş tohumlarının barış dönemlerindeki sözde uygarlıkta bulunabileceğini düşünüyorum. Ve Avrupa'nın göbeğinde meydana gelen şeyin çok ince olduğu ve her an kırıtabileceği düşüncesindeyim.” * KAYNAK: "YÜZLEŞTİRMECİ TİYATRO, SARAH KANE VE BLASTED" Erdinç PARLAK, A. Gökhan BİÇER, Savaş YEŞİLYURT **Oyunun Türkçe'sine şuradan ulaşabilirsiniz: merkezgar.blogspot.com.tr/2013/12/blasted... Ayrıca Türkçe'sinin pdf'sine internetten ulaşabilirsiniz.

BlastedSarah Kane · Bloomsburry · 201195 okunma

··

75 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.