Öncelikle bu güzel çeviri için Sabahattin Eyüboğlu'na teşekkür etmek gerekir. Olabileceğinin en sade ve anlamlı haliyle çeviriyi yaptığı için, zira Önsöz I kısmında Denemeler'in Türkçe çeviriye en az elverişli olan kitaplardan biri olduğunu belirtmiştir.(Kitabın yazıldığı devrin Fransızcası ve günümüz Türkçesinin değişen kelime kalıpları ve anlam kaymaları yüzünden.) Aslında Dünya Edebiyatı'na baktığımız zaman Denemeler'in oldukça önemli bir yeri olmasına karşın bizim ülkemizde genelde ön yargı ile yaklaşılan bir kitap olarak kalmıştır.(Ortaokul ve lise dönemlerinde öğrencilere bir zorunluluk bir ödev eylemi ile yüklendiği için ister istemez gençler tarafından kitaptan uzaklaşma, soğuma olayı gerçekleşiyor.) Halbuki Denemeler her yaştan okurun içinde kendinden noktalar bulabileceği bir kitap. Gerek gençler için hayatı sorgulama, evren, insanlık, dünya ilişkileri ve sosyal konular ile ilgili çıkarımlarda bulunma, gerek orta yaş ve yaşlı kuşak için geçirdikleri yıllar üzerine düşünceye sevk ettirebilecek bir eser. Montaigne kendi döneminin en birikimli insanlarından biridir, ve yıllar süren hayat çıkarımlarından sonra bu eseri hem kendi düşüncelerini açığa çıkartıp insanlara kendini ifade edebilmek, hemde kendi düşünceleri üzerinden insanları düşünmeye itmek için kullanmıştır. Montaigne'in asıl gayesi insanlara "Kendini Tanı" ve "Neyi bilebiliyorum" düsturunu aşılamaktır. Bunu da bu kitapta Denemeler başlığı altında Eski Yunan ve Romalı filozofların hayata dair sözlerinden faydalanarak yapmıştır. Şahsin fikrim Montaigne'in batı felsefesi ekolünden ve Desiderius Erasmus'dan fazlasıyla etkilendiği yönünde. Erasmus bilindiği üzere Hümanizm'in babası sayılır ve batı felsefesinin ilerlemesinde önemli bir yeri vardır. Montaigne'de tıpkı Erasmus gibi Ruh ve Beden bütünlüğü konusunda bir çok çıkarımda bulunmuştur. Eserde her tür konudan deneme bulunmasına karşın Montaigne bu kitabı yazarken hastalıklarla boğuştuğu ve ihtiyarlık döneminde olduğu için, ölüm ve yaşam konularını çok fazla dile getirmiştir. Bu başlıkları sağlıklı bir psikoloji ile okumanızı öneririm. Ek olarak birbiriyle çelişen benzer konu ve fikirler olması da Montaigne'in dogmalardan uzak ve akıl yolunu işaret etmiş olduğunun en büyük örneğidir. Eserin 16. Yüzyılda yazılmasına rağmen aradan geçen süreye bakılınca güncelliğini hala korumuş olduğunu görüyoruz ve aslında nasıl zaman kavramından uzak bir kitap olmuş olduğunu her geçen asır bir kez daha anlıyoruz. Montaigne devlet sisteminin aksayan kısımları, adalet kavramının aslında adaletsizliğe yol açtığı ve kanunların aslında sadece bir korku imparatorluğu yaratmak üzere varoluşunu kitapta bizlere oldukça güzel bir şekilde özetliyor. "Kanunlar doğru oldukları için değil, kanun oldukları için yürürlükte kalırlar. ... Kanunlardan daha çok, daha ağır, daha geniş haksızlıklara yol açan ne vardır ? " / 'Kanunlar Üstüne' pasajından.

DenemelerMontaigne · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202054,6bin okunma

·

1 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Pablo Escobar