Cebe Noyan: "Bakü Muharebesi'nin 100. yılında, saygıyla..": Bakü Muharebesi'nin 100. yılında, saygıyla.. 🇹🇷🤘🇦🇿 youtu.be/6fYI9aVWAxk 1. Dünya savaşının sonuna doğru bütün kaleleri bir bir düşen Osmanlı imparatorluğunun hızlıca çöküşüne rağmen, binlerce Azeri Türk’ünün katledildiği haberlerinin gelmesi üzerine, müttefiğimiz Almanları ‘hiç hoşnut etmemiş’ de olsa, Enver Paşa’nın bizzat verdiği talimatla kardeşi Nuri Paşa’ya Kafkas İslam Ordusu...

🇹🇷🤘🇦🇿 youtu.be/6fYI9aVWAxk 1. Dünya savaşının sonuna doğru bütün kaleleri bir bir düşen Osmanlı imparatorluğunun hızlıca çöküşüne rağmen, binlerce Azeri Türk’ünün katledildiği haberlerinin gelmesi üzerine, müttefiğimiz Almanları ‘hiç hoşnut etmemiş’ de olsa, Enver Paşa’nın bizzat verdiği talimatla kardeşi Nuri Paşa’ya Kafkas İslam Ordusu kurdurulmuştur. Bu olay, aslında yüreği okyanus kadar geniş kumandanların can havliyle yaptıkları mukaddes bir hamle olarak karşımızda durmaktadır. Bu muzaffer ordu kurulurken Enver Paşa, oluşacak konjonktüre ve ordunun başarı durumuna göre, bu ordunun kuruluşundaki ‘Turan’ perspektifiyle Orta Asya Türkleri ve Hint Müslümanlarına ulaşmayı amaçlamıştır. Ermeni milletinin ‘mağrur’ olduğu zamanlara rastlayan bu katliamlardan sonra Bakü katliamlarına katılan askerlerden bir tanesi olan Yarbay Vahram ‘kahramanlığını’ şu şekilde ifade etmektedir: “Ben hiçbir şeyin farkına varmadan Basarkeçer ahalisini mahvettim. Ancak bazen kurşunları kullanmak istemiyordum. Bu köpekleri öldürmenin en kolay yolu şudur ki, savaş sonrasında sağ kalanların hepsini kuyuya atıp üzerlerine ağır taşlar atmak gerekiyor ki onlar sağ kalmasınlar. Ben de aynen böyle yaptım. Bütün erkekleri, kadınları ve çocukları kuyulara attım, kuyunun ağzını taşlarla kapatarak onları ölüme terk ettim” Tüm bu fecaat dolu sahneleri bertaraf edip akan kanı durdurmak için harekete geçen Nuri Paşa hatıralarında şunları söyler; “20 subaydan oluşan bir ekiple derhal hazırlığa başladık. Birçok zorluklardan sonra 12 Mayıs’ta Azerbaycan’a vardık. Bulunduğum her yerde halk beni severek karşıladı. Ermeniler silâhlı teşkilâta sahip olduğundan buradaki Müslüman ahali zayıf durumdaydı. Halkın içinden gençleri seferber etmek amacıyla bulunduğum yerlerde Türk subayları onları hem seferber ediyor hem de eğitim veriyordu.” 26 Mayıs’ta Nuri Paşa Gence’ye vardıktan birkaç gün sonra Daşnak ve Bolşevik güçlerinin saldırısına maruz kalmış ve Kafkasya’daki ilk Türk şehitleri Gence’de verilmiştir. Kafkas İslam Ordusunun Azerbaycan’da yarattığı heyecan üzerine ‘Çırpınırdın Karadeniz’in şairi Ahmet Cevat: “Ey şanlı ülkenin şanlı ordusu Unutma Kafkas’a geldiğin günü Gelirken kovmaya Turan’dan Rus’u Ayağını Karadeniz öptü mü? İlk atarken eski burca adımı Kars Kalesi selam topu attı mı? Sen yaparken orada zafer şenliği Mağlup düşman kaşlarını çattı mı?” Dizeleriyle mazlum bir ulusun heyecanına ortak olmuştur. Kafkas İslam Ordusunun Gence Müfrezesi, 14 Haziranda Ermenileri Gence’den püskürtmüş, 18 Haziran’da da Bakü’ye doğru ilerlemiştir. Karşısında ise 50’den fazla Azeri köyünü haritadan silen, iaşe ve mühimmat bakımından –daha- kuvvetli sayılabilecek Bolşevik ve Taşnak’ları bulmuştur. 27 Haziran’da Karameryam- Gökçay karayolunda gerçekleşen ve daha sonra Gökçay Muharebesi olarak anılan çarpışmalarda Ermeni ve Rus kuvvetlerinden Müteşekkil kızıl ordu’yu perişan etmiştir. Bu sahneler ise Kafkas halklarında oluşan Kızıl ordu’nun yenilmezliği inancını parçalamıştır. 14 ağustos 1918 Bakü’deki işgalci güçlere karşı son bombardımanın yapılması ile düşmanı felce uğratan şanlı kahramanların zafer müjdesini Enver paşa: “Allah’ın yardımı ile Bakü şehri otuz saat şiddetli muharebeden sonra 15. 9. 1918 tarihinde düşmandan tamamıyla temizlenerek zapt olunmuştur. 54. Alayın kahramanlığı zikredilmeye değer. Tafsilat arz olunacaktır”şeklinde ordularına duyurmuştur. Tüm yaşananlara ve kayıplara rağmen bozgunda fetih rüyası görebilen yüreklerden Halil ve Nuri Paşalara gelen şu tebrik mesajı dikkate şayandır: “Büyük Turan İmparatorluğunun Hazar Denizi Kıyısındaki zengin bir konak yeri olan Bakû şehrinin zaptına ilişkin haberi büyük sevinç ve mutlulukla öğrenmiş bulunuyorum. Türk ve İslam tarihi sizin bu hizmetinizi unutmayacaktır. Gazilerimizin gözlerinden, öper, şehitlerimize fatihalar ithaf ederim”

··

24 görüntüleme