Imanin Subeleri
BiRiNCi KISIM:
TASDiKLE iLGiLi iTiKADiYAT'TIR
30 subedir
1- Allah'a iman, Allah’in zatina, sifatlarina, birligine ve benzeri olmadığana inanmak da buraya girer.
2- Allah 'dan baska herseyin hudusuna (sonradan yaratildigna) inanmak.
3- Meleklere inanmak.
4- Kitaplara inanmak.
5- Peygamberlere inanmak.
6- Kadere, hayir ve serrin Allah 'tan olduguna inanmak.
7- Ahirete inanmak, kabir sualine, kabir azabina, tekrar dirilmeye,
mahşerde toplanmaya, hesaba, mizana, sirat koprusune ... inanmak da
buna dahildir.
8-- Cennete ve oradaki ebedi hayata inanmak.
9- Cehenneme, cehennem azabina, kafirlerin ebediyyen orada kalacağına inanmak.
10-Allah'ui sevmek
11- Allah icin sevmek, Allah icin bugzetmek. Muhacir ve Ensar
sahabeyi, AI-i Resul (aleyhissalatu vesselam)'ti sevmek de buraya
dahildir.
12- Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam)'i sevmek. Buna Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam)'e salat ve selam okumak, sunnetine uymak da girer.
13-ihlasli olmak ve riya ve nifakı terketmek de buraya girer.
14- Tevbe ve nedamet etmek.
15- Allah' tan korkmak.
16- Allah’in rahmetinden umit etmek.
17- Umidsizlik ve ye'si terketmek
18- Sukretmek.
19-Ahde vefa gostermek.
20- Sabirli olmak.
21- Tevazu, buyuklere saygi da buraya
girer.
22- Sefkatli ve merhametli olmak kucuklere sefkatde buraya girer.
23-Allah'in kazasina razi olmak.
24-Allah 'a tevekkul etmek.
25- Amele guvenmemek, kendini övmeyi ve kusursuz gormeyi terketmek de buraya girer.
26- Hasedi, cekememezligi terketmek.
27- Kin ve intikami terketmek.
28- Gadabi terketmek.
29-Aldatmamak, su-i zan sahibi olmamak, hilekar olmamak da buraya dahildir.
30-- Dunya sevgisini terketmek. Mal ve makam sevgisini terk de buraya girer.
Kalbe muteallik guzel veya kotu amellerden herhangi biri aklina gelir de burada zikredilmemis bulursan, o esas itibariyle bu saydiklarimiz disinda kalmaz, bunlardan birine dahil oldugunu azicik bir tefekkurle gorulsun
iKiNCi KISIM:
DiLLE ALAKALI AMELLER
Bunlar da yedi subeye aynhr:
1- Kelime-i tevhidi diliyle soylemek,
2- Kur'an't tilavet etmek,
3- ilim ogrenmek,
4-ilim ogretmek,
5-Allah 'a dua etmek,
6-Allah'i zikretmek. istigfar da buraya dahildir,
7- Bos laflardan kacinmak
Dorduncu KISIM:
BEDENi AMELLER
Bu da kirk subeye ayrilir. Bunlar da kendi aralannda uc cesittir
1. Cesit: MUA YYEN SEYLERE AiT OLANLAR
Bunlar on alti şubeye ayrilir:
1) Temizlik. Buna beden, elbise ve mekan temizlikleri de girer. Bedeni hadesten temizlemek icin abdest almak, cenabetten, hayizdan, nifastan
temizlemek icin yikanmak da girer.
2) Namaz kilmak; buna farz, nafile ve kaza namazlan da girer.
3) Zekat vermek; buna sadaka vermek, sadaka-i fitr odemek, comertlik, fukara ve misafirlere yedirip ikram etmek de girer.
4- Farz ve nafile oruclar.
5- Haccetmek, umre de buraya girer.
6- i'tikafa girmek. Kadir gecesini aramak da buna dahildir.
7- Dinin yasanabilecegi yere gitmek, sirk diyarindan hicret de buna
girer.
8- Nezirlerini odemek.
9- Yeminleri yerine getirmek.
10- Keffaretlerini odemek.
11- Namaz icinde ve disinda setri 'avret (ayip yerlerini ortmek, tesetture riayet etmek).
12- Kurbanlari kesmek, nezir kurbani varsa onu da kesmek.
13- Cenaze islerine bakmak.
14- Borcu odemek.
15- Muamelelerde dogru olmak, ribadan kacinmak.
16- Dogrulukla sahidlik etmek, hakki gizlememek.
2. CESIT: KENDiSiNE TABi OLANLARLA iLGiLi SEYLER
Bunlar alti subedir:
1) Mesru nikahla evlenip iffeti korumak.
2) Aileye karsi vazifelerini yerine getirmek. Hizmetcilere iyi muamele
de buraya girer
3) Anne-babaya iyi muamele etmek. Onlara karsi ukuk (haksizlik)tan kacinmak da buraya girer.
4) cocuklarin terbiyesi.
5) Sila-i rahm.
6) Buyuklere itaat.
3. CESIT: AMMEYE MUTEALLiK cEYLER
Bunlar da onsekiz subedir:
1) idareciligi adaletle yurutmek,
2) Cemaat
e uymak,
3) Ulu'l-emre itaat etmek,
4) insanlarz baristirmak. Haricilere ve asilere karsi mucadele de buraaya girer.
5) iyilikte yardimlasma.
6) Emr-i bi'l-ma'ruf nehy-i ani'l-munkerde bulunmak (yani insanlara
iyiligi emretmek, kotulukten menetmek).
7) Hududu (agir cezalari) tatbik etmek.
8) Cihad etmek. Kislalarda asker bulundurmak buna dahildir.
9) Emaneti eda etmek. Ganimetten beste biri (hums) odemek de buraya dahildir.
10) Odemek sartiyla borc vermek.
11) Komsuya iyi muamele etmek.
12) Gecimli olmak. Helalinden mal toplamak da buraya dahildir.
13) Mali yerinde harcamak. israftan karymmak da buraya girer.
14) Selam'i almak.
15) Hapsirana "yerhamukallah" demek.
16) insanlara zarar vermekten kacinmak
17) Eglenceden kacinmak.
18) Yoldan rahatsizlik veren bir cismi kaldirmak.
Butun bunlar, toplam 77 sube yapar