Çeviri Kıyası - Gazap Üzümleri
Selamlar herkese,
Kübra'dan miras bir ileti paylaşayım dedim, kendi kendime konuşmak hiç zevkli değil çünkü. :)
Gazap Üzümleri'nin elimde Bilgi, Sel ve Remzi edisyonları mevcut. (Ekitap olarak).
Bilgi ve Sel çevirisi aynı kişi, Belkıs Dişbudak, tarafından yapılmış; Remzi çevirisi Rasih Güran tarafından.
Sel'den okuyorum fakat benim çevirilerde takmış olduğum "valla" ifadesi sıkça kullanılmış çevirirken. İslami bir tabir kitaplarda kullanılamaz diye bir takıntıdan değil bu başka bir kültüre ait bir roman çevriliyorsa o kültürde kullanılmayan "Valla bilmiyorum ne olduğunu." gibi bir ifade kullanılması batıyor bana okurken. Sel çevirisinde bu ibarelerle sık karşılaşınca bir de Remzi'ye bakayım dedim.
Aynı bölümlerin iki farklı çevirisini aşağıya ekliyorum.
Kıyas - 1
"Valla banka burayı traktörle dümdüz etmeye geldiğinde onlar da başlangıçta dayanmak, karşı koymak niyetindeydiler. Deden elinde tüfekle şuraya dikildi, yaklaşan traktörün farlarını vurdu ama traktör yine de geldi üstüne. Deden sürücüyü vurmak istemedi. Sürücü de Willy Feeley'di. Dedenin kendisini öldürmek istemediğini bildiği için sürdü geldi, eve tosladı, canına okudu, köpeğin fareyi silkelediği gibi silkeledi onu. Bu olay Tom'u kötü yaraladı. Bir türlü kurtulamadı etkisinden. O gün bugündür bir daha da eski haline dönemedi." - Sel
"Banka buraları traktörlemeye geldi; onlara da yol göründü. Büyükbaban burada silâhını alıp durdu, traktörün lambalarını parçaladı, ama traktöre vız geldi. Büyükbaban traktörün şoförünü öldürmek istemedi. Şoför, Willy Feeley'di. Willy Feeley de biliyordu onu öldürmeyeceğini!.. Durmadı, eve tosladı, kedinin fareyi sallaması gibi evi temellerinden sarstı, o günden sonra Tom'a da bir şeyler oldu. O günden beri değişti!" - Remzi
*Traktörle dümdüz etmek, traktörün farları daha güzel bir ifade etme şekli; sonra öldürmek yerine vurmak da daha güzel olmuş bana göre. Ama şu "valla" ile başlamasaydı? Bir de çok mühim değil ama sahneyi akılda canlandırırken tüfek mi, silah mı sorunsalı var.
Kıyas - 2
"Jacobs'ların domuzu evlerine girip bebeği yediğinden beri. Milly Jacobs bir ara çıkıp ambara gitmiş. Döndüğünde domuz bebeği hala yiyormuş. Milly Jacobs yine gebeymiş o sıra. Delirivermiş. Hiç düzelmedi bir daha. O gün bugündür bir tuhaftır. Ama anam bundan dersini aldı. Kendi evde yokken asla domuz kapısını açık bırakmazdı. " - Sel
"Bizim domuzun Jacobs'lara geçip yavruyu yediği günden beri bunu alışkanlık haline getirdiydi. Milly Jacobs, samanlıkta iş görüyormuş; kadın bir de gelip bakmış ki domuz, yavruyu yiyip duruyor. Jacobs'la aramız iyiydi, ama bu olaydan sonra açıldı. Kadın boyuna bağırıp çağırmaya başladı. Bu olayı ikide birde başımıza kaktı durdu. Ama anam, bundan ders aldı. Evde bulunmadığı zaman, bir daha domuzların kapısını açık bırakmadı. Bunu bir kere bile olsun unutmadı." - Remzi
*Domuz kimin şimdi? Domuz Jacobslar'ın ise iki aile arasında bir sorun çıkmamış oluyor, domuz Joadlar'ın ise Jacobslar'ın bebeğini yediği için iki ailenin arasında sorun yaşanmış oluyor.
Belki önemsiz detaylar bunlar ama takılıyorum bazen okurken işte, ya da belki önemsiz gibi gözükse de hikaye ilerledikçe farklı davranış yönelimlerine sebebiyet verebilecek detaylardır. Hala okuduğum için bilmiyorum.
"Sağ kulağını göstermek için elini ta soldan yukarı atıyorsun." Sel
"Hep sağ elinle sol kulağını gösteriyorsun." - Remzi
ÇÖZÜMLEME : İngilizce metinden birebir çeviri olan Sel - Belkıs Dişbudak çevirisi.
Bir bakkal mı banka mı meselesi vardı, borcun bankaya birikmesi bana daha mantıklı gelmişti topraklarından atılmalarının sebebi bankaydı çünkü, Remzi banka - Sel market demişti ve İngilizce metinde "grocery" olarak geçiyor. Yani markete borç birikmiş. :)
İngilizce ve Türkçe kıyaslı görüntüleri linkte paylaşıyorum.
i.hizliresim.com/vP1Dkp.jpg
i.hizliresim.com/1EQo1G.jpg
i.hizliresim.com/r1lDq1.jpg
i.hizliresim.com/7D0LOa.jpg
··
23 views
Kübra A. sen misin? :)))
Kübra A. gitti beni kapıdan kovsanız bacadan girerim. :P Bir gider bin geliriz. :)))
1 next answer
"Ninenle ikisi ambarda yatıyor. Geceleri o kadar sık kalkıyorlar ki, küçüklerin üstüne basıp düşüverecekler günün birinde." - SEL
"Büyükanayla beraber samanlıkta uyuyorlar. Çünkü geceleyin sık sık kalkıyorlardı, çocukların üstlerine çıkıyorlardı..." - REMZİ
Çocukların üzerine çıkmışlar mı çıkma ihtimalleri mi vardı?
Tamamen çevirmene kalıyor bu durum. Kimi çevirmenler şu “yerlileştirme” dediğimiz tabiri uyguluyor ve cümleleri okuyucuya öyle aktarıyor. Daha samimi bir üslup yakalamaya çalışıyor, akıcı olmasını sağlıyor vs. Kimi çevirmenler de asla ödün vermiyor ve çevirilerinde daha fazla nesnel davranıyorlar. Ne bileyim kimisi de bana fazla katı ve net geliyor. Okuyucuyu memnun etmekte zor oluyor bazen ve kitaptan kitaba göre de değişiyor bu durum. Bazen birden fazla çeviriye göz gezdirmek gerekiyor da işte o da ölme eşeğim ölme oluyor. En güzeli sahaflardan alabilmek aslında. Bazılarının çevirisi durduruluyor filan eskiler güzel oluyor bakmak gerekiyor.
Bilgi Yayınevinin de çevirmeni Sel Yay.çevirmeni ve Bilgi'nin kapağında orjinal metne uygun tam çeviri yazmışlar. Ama Sel'de bakkala borçlanırken Remzi'de bankaya borçlanıyorlar. Mantıklı olan da banka zaten, topraklarından atan bakkal değil. =))
2 next answer
Doğru söylüyorsunuz bana da garip geliyor okurken, bu bizim sözümüz onlar kullanmıyor ki diyorum. Tam tersi de batıyor mesela Gülten Dayıoğlu kitaplarında Anadolu köylüsü ağzından tanrı korusun diye yazıyor, hiç kusura bakmasın da bizim köylüler tanrı korusun demez Allah korusun der.
Evet o da saçma, kendi ideolojisini yansıtmak için Anadolu köylüsüne Tanrı korusun dedirtmek de iyiymiş. Ama şöyle bir şey var, oralarda yaşayan farklı mezhepler, farklı dine mensup kişiler var, müslüman olmayan ve anadoluda yaşayan birisi söyleyebilir de belki. :))
1 next answer
İletiyi güncelledim, Sel çevirisi İngilizce metine daha yakınmış, araştırmalarımız sonucu olayı finale bağladık. :)
Bazıları topaç çevirir gibi kitap çeviriyor.:D
kısa zaman içinde orijinal metin edinip okuyacağım
Teşekkürler emek ve bilgilendirme için "Valla" hariç her iki kıyasta da Sel daha akıcı sular seller gibi :)
Kıyas 1'dekiler kısmen bayağı yakın birbirine ama Kıyas 2'dekiler çok farklı olmuş çeviriler,ilginç.
Kulakta da biri sağ biri sol kulağı gösteriyor.
Yayınevi konusunda sitede hep azınlıkta kalıyorum, Remzi'den devam edeceğim okumaya.
1 next answer
Hangi yayın daha iyi
Kıyasa göre siz karar verin okurken alınan duygu bakımından ikisi de iyi. Zaten Sel Yay.dışında yok başka baskı piyasada bildiğim kadarıyla, sahaflarda varsa vardır diğer yayınlar.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.