Dil devrimi mevzusunda sonuna geldiğim ikinci kitap. İlki için bkz. #35498614 Kitap, dil devrimi üzerine muhtelif kişilerle gerçekleştirilen röportajlardan oluşuyor. Muhtelif dedim ama hepsi bunun yanlış olduğunda hemfikir. Hem bu durumdan hem de derleyenin yazılarından yanlı bir metin okuduğumuz aşikâr. Neyse, önemli olan düşüncelerdir, değil mi? Dil devrimi konusunda ortaya konmuş bazı temel argümanları ortaya koymak istiyorum. Sonrasında ise, bunlar hakkında naçizane görüşlerimi. 1. ‘’Bir gecede cahil kaldık.’’ Kanımca zayıf bir iddiadır: +Dönemin okuryazar oranı iyimser tahminle %10’u geçmez. +Değişen tek şey alfabedir, Osmanlı Türkçesi ile ortaya konmuş eserler puf olup uçmadılar. Merak eden birisi alfabeyi rahatlıkla öğrenip okuyabilir. 2. Anlatım gücünün azalması, derinliğinin kaybolması Doğru bir tespittir fakat bunun dolaylı bir sonuç veya yardımcı bir etken olduğunu düşünüyorum. Anlatım gücünün yetersiz kalmasının sebepi kelimelerin yaratılamamasıdır, ki bu da en nihayetinde düşünce üretimi ile ilgilidir. +Osmanlı Türkçesi’nde kullanılan ne güzel sıfatlar mevcuttur, farklı farklı anlamlara gelen. Veya nüanslara sahip çeşitli fiiller. Tasfiye uygulaması bu güzelliklerin çoğunu silip atmıştır. O günden bu yana, aldığımız bu yaraları yani kaybettiğimiz o kelimeleri, yapılan çeviriler ve okumalar ile sarmaya çalışıyoruz. 3. Terennüm eden kelimeler Osmanlı Türkçesi’nin kulağa hoş gelen bir yapısı vardır. (Eminim Farsça kelimelerin bunda büyük etkisi bulunmaktadır.) Mesela iki favori şairimi kıyaslayayım: Yahya Kemal ve Orhan Veli. Kabaca aynı tarihlerde yaşamışlardır. Fakat farkı gelin siz görün: Eskiler alıyorum Alıp yıldız yapıyorum Musiki ruhun gıdasıdır Musikiye bayılıyorum Şiir yazıyorum Şiir yazıp eskiler alıyorum Eskiler verip Musikiler alıyorum. Bir de rakı şişesinde balık olsam ———————————————————————————- Doğmuştu içimde tâ derinden Yıldızları mâvi bir semânın; Hazzıyla harâb idim edânın, Hâlâ mütehayyilim sadânın Gönlümde kalan akislerinden (mütehayyil: düşünen(tahayyül eden); sadâ: yankı, eko, tınlama Kitaptan birkaç alıntıyla bitirmek istiyorum, dil devrimi konusunda görüşlerimi yansıtan: ‘’Akıllı insan dil konusunda kendisini cendereye sokmaz; meramını en iyi hangi kelimelerle ifade edebiliyorsa o kelimeleri kullanır.’’ ‘’Ketebe, Yektübü Arap’ın Kâtip, kitap, mektup bizimdir.’’(Ziya Gökalp)

100 Yıllık DavaErcan Köksal · İlmek Yayınları · 201315 okunma

·

16 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.