Bağışlamak vs. Affetmek
Keşke kırılgan olacağıma düpedüz alıngan olsaydım. O zaman işim kolaylaşırdı. Hızla hoyratlaşan bir toplumda gücenikliklerimin sayısıyla başa çıkamayacağımı anlar, bu eğilimimi daha nesnel ölçülere vurmayı denerdim.
Oysa kırılgan yapının temel özelliği, kırk yılda bir, ama tam anlamıyla kırılması. Yıllar önce, bu huyumu bilen bir dostum bana olmadık bir oyun ettikten sonra özür dilemişti: Affedersin.
Ben de aramızdaki ilişkinin nasılsa eski sıcaklığına asla dönmeyeceği bilinciyle, "Peki affettim," demiştim; akrebi, soktuğu için suçlayamazsınız ama yoluna çıkmaktan kaçınabilirsiniz.
Vurucu gözlem o anda geldi:
"Zaten sen affedersin de bağışlamazsın."
Çoğu zaman eşanlamda kullandığımız bu sözcüklerin arasındaki fark düşündürücüydü. "Özür dilerim" ya da "Pardon"; istemeden yaptığımız bir yanlışın, sözgelimi itiş-kakışta birinin ayağına basmanın ayıbını kapatmak için kullanılıyor. Üstünde düşünmeksiniz çıkıyor ağzımızdan. Af dilemek, daha ağırlıklı, çünkü yapılan yanlışta bilincin payı var. Yani af dileyen, bir anlamda ayağınıza bir daha basmayacağının güvencesini de veriyor. Af; dileyenle uzlaşmaya razı olanın kişisel seçmeleriyle belirlendiğinden, özel bir karar niteliği taşıyor, iki taraf için de. Rastgele bir "pardon" hafifliğinde ve genelliğinde değil.
...
"Bağışlama"ysa işi iyice karıştırıyor. Her iki taraftan da ortak geçmişin yanılgılarını, hatalarını, ufak pürüzlerini silecek bir sünger istiyor. Bu yepyeni temiz sayfaya ulaşma sırasında bağışlayan, tanrısal bir yetke üstlenirken, bağışlanan, tövbekâr bir kul kimliğine indirgeniyor. Bu rollerin ikisi de bana -hatta birincisi daha beter- itici gelse de eski dostum siteminde haksız sayılmaz: sürekli aynı doğrultuda yapılan, yapılacağı baştan belli olan, çünkü huy haline getirilmiş yanlışları istesem de unutamam: beklenmedik bir anda belleğimi uyarıp bağışı isteyenden şeytanca bir öç almama yol açabilirler. Kindar olmamanın bedeli bellek özürlü olmak mıdır?
Yapı Kredi YayınlarıKitabı okudu
·
27 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.