YouTube kitap kanalımda Miguel de Unamuno'nun kitaplarını hangi sırayla okumamız gerektiğinden bahsettim: ytbe.one/_xHgWiYVI4o Sartre'a göre insan varoluşunu "dünyaya atılarak, orada acı çekerek, savaşarak yavaş yavaş kendi belirler." Ritter'a göre insan varoluşunu "köklerinden kopmayla, temelini yitirmeyle, geçmişe, tarihe güvenini kaybetmeyle, toplumda yabancılaşmayla, huzursuzlanmayla dile getirir." Kierkegaard'a göre insan varoluşunu "sürdürmesi ancak içinde bulunduğu toplumdan sıyrılmasıyla mümkün olacaktır. Yalnızlık, iç sıkıntısı, kaygı ve umutsuzluk kavramları ancak birey yalnız kalınca ortaya çıkar." Unamuno ise Hristiyanlıktan kopamayan, kabul etmese de kiliseye bağlı olan bir kişi. Kierkegaard amcamız da salt kiliseci tipteki bir din anlayışını yıkıp insancıl değerleri ön plana çıkaran bir varoluşçuluk öne sürünce ikilemler içinde savrulan Unamuno'nun dikkatini çeker. Delirir. Gider Kierkegaard'ı aslından anlayabilmek için Danimarka dilini öğrenmeye başlar. Öğrenir de. Unamuno'nun gerek öykülerinin gerekse de kitaplarının tam olarak anlaşılamıyor olması, derinlerine inilemeyecek kadar "sis"li görünmesi Unamuno'nun kendi ürettiği sorunlarına cevap getirememiş olmasından kaynaklanabilir. Ya da belki kendi bir çözüm getirmek istememiştir. Çelişkiyi çok sever Batı Avrupa yazarları. "Çelişki beni ezmiyor- özgürleştiriyor; hatta bana can veren bunun içindeki ironi." der Pessoa. "Çelişki mi? Elbette Evet diyen kalbimle hayır diyen kafamın çelişkisi! (...) Yaşam bir çelişkidir" der Unamuno. Bu çelişkilerle birlikte öykülerinde ve yarattığı karakterlerde sürekli insan, ölüm ve Tanrı sorularıyla ölümsüzlüğüne çözüm arayan bir çelişik Unamuno görülür. Bir süre sonra Unamuno delirir. Kendi bireysel varlığından, Tanrı'nın varlığından, inançlarından ve kısacası her şeyden kuşku duymaya başlar. Biraz cumhuriyetçi biraz monarşi, biraz anarşist biraz Tanrı yanlısı olan Unamuno hafif bir şizofrenik edebiyatçı olma yolunda hızla ilerler. Aslında Unamuno'nun bu yaşadığı çelişkilerin, ikilemlerin, hayatta herkesin kafasından geçebilecek basitlikteki soruların cevaplarını, yarattığı öykü ve roman karakterlerinde bulmaya çalışıyor diyebiliriz. Unamuno, ölümsüz olma isteğiyle yanıp tutuşan ama aynı zamanda da ölümden delice korkan bir yazar. Bunun için yarattığı hayal ürünü kahramanlarına gerçek insan süsü veriyor ve onlar sayesinde ölümsüz olabileceğine inanıyor. Gerek Üç Örnek Öykü'deki kahramanları, gerek Sis'teki yarattığı kahramanlar, gerek Don Sandalio karakteri belki de Unamuno'nun ölümsüzlüğü bulmak için yarattığı panzehirlerdi. Sonra Tanrısal gerçekler akılla çözülemez der, insan ruhunun derinliklerine kaybolmak için dalar ve o girdaptaki sorgulamalarını tarihteki hiç kimsenin tamamlayamadığı ve çözüme ulaştıramadığı gibi çözemez haliyle. Ama yine de Unamuno ülkesinin yaşadığı acıları yüreğinin derinliklerinde hissederek belki de varoluşçu akıma bu kadar derin bir ilgi gösteriyordu. Hayatı boyunca bir sorgulama sürgününde olan Unamuno'nun fiziksel bir sürgünde ev hapsinde ölmüş olmasını da yadırgamamak gerekir sanki? Bu incelemeyi yazarken acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/30220/Ze... bu linkte bulunan Sis ve Kürk Mantolu Madonna romanlarının karşılıklı incelemesi ve varoluşsal biçimleri açısından karşılaştırılmasından yararlandım.

Üç Örnek Öykü ve Bir ÖnsözMiguel de Unamuno · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20191,126 okunma

··

1.350 görüntüleme

Oğuz Aktürk

@distopikokur ·

23 Temmuz 2020 13:34

Çok yakında Miguel Unamuno okuma rehberi geliyor, sabırla bekleyiniz

Şerife Karakaya

@Fondofbooks ·

07 Mart 2019 23:30

7 puan vermiş olmandan dolayı kitabı okumak konusunda tereddüt ettim şimdi :)

Oğuz Aktürk

@distopikokur ·

07 Mart 2019 23:34

Okumak için kesinlikle Sis’ten başlanmalı. Ama adam ikilem ve çelişkiler içerisinde boğulmuş bir yazar. Netlik ve kesinlik isteyen okurları boğabilir. Bir de bu kadar varoluşçu insanları okuduktan sonra kitaplarına yansıttığı etki çok zayıf diye düşünüyorum. O yüzden 7 vermek istedim. :)

5 sonraki yanıtı göster

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.