İkinci Dünya Savaşı döneminin bugün dünya üzerindeki etkileri malum. Almanya'nın Polonya'yı işgal etmesiyle başlayan savaş daha sonraki zamanlarda başka ülkelere de sıçramıştır. Ne yazık ki Almanlar 1 Eylül 1939 da Polonya'ya savaş ilanı olmadan saldırmışlardır ve ülkeyi işgal etmişlerdir. İşgalden tam 17 gün sonra SSCB'de Nazi ordularına karşı yeni bir cephe açma amacıyla Polonya'ya girmişlerdir.
Jerry Spinelli de bu eserinde Almanlar'ın Polonya'yı işgal ettiği dönemlerde savaşın boyutunu ve ülkede neler yaşandığını kimsesiz küçük bir çocuğun gözünden bize aktarmaya çalışmıştır.
UYARI: Burdan sonrası kitabın konusu hakkında azıcık bilgi içermektedir. :)
Hayatını hırsızlık yaparak sürdüren, ne adını ne de nerden geldiğini bilmeyen bir çocuk. Kendisinden daha büyük çocukların oluşturduğu bir çocuk çetesinin bir üyesiyle (Uri) yollarının kesişmesiyle hikayemiz başlıyor.
Sen Yahudi misin ya da çingene misin diye sorulduğunda daha bu kelimelerin ne anlama geldiğini bilmeyecek kadar hayattan bihaber kahramanımız...
Önce ona bir isim buluyorlar, sonrasında da uydurulmuş bir hayat hikayesi..Seviyor öyküsünü, çabucak da benimsiyor.
Yahudi olmadığını öğrendiğinde sevinse de, Nazilerin Yahudiler'den sonra çingenelerden nefret ettiğini bilmiyor. Öyle masum ve yüce gönüllü ki hayatına giren herkese kucak açıyor, yalnız kendisi için değil onlar için de çalıyor..Yahudi bir ailenin kızıyla ve Yahudi çocuklardan oluşan yetimler evinin yöneticisi Dr. Korczak ile kurduğu dostluk ilişkileri onlar Getto'lara gönderildiği zaman bile devam ediyor.
Nazi askerlerini sadece parlak çizmelerinden tanıyor. Onların adı sadece "Çizmeler". Önceleri onlara özeniyor, o da bir çizme olmak istiyor, ta ki bir çizme onu kulak memesinden vurana kadar..
Bu arada kitap hakkında araştırma yaparken kendisi de Polonya Yahudisi olan Dr Korczak'ın (Stary Doktor olarak da bilinir) gerçekten savaş döneminde himayesi altındaki 200 öksüz Yahudi çocuğuyla birlikte 1942 yılında Treblinka Kampı'nda yok edildiğini öğrendim.
Kitap da Gettolar'ın kuruluş ve inşa edilme aşaması, insanların kaçmasını önlemek için duvarların üzerine cam kırıklarının döşenmesi gibi detaylarda en ince ayrıntısına kadar verilmiş.
Savaş sonrasında Polonya'da toplama kampları da dahil olmak üzere 6 milyon insan hayatını kaybetmiş. Çok kisa bir süre önce Polonya lideri Kaczynski kayıpların sorumluluğunu Almanya'nın üstlenmesini istediyse de henüz bir uyuşma sağlanamamış durumda. Bu kitap Polonya'nın bu talebinde sonuna kadar haklı olduğunu anlamamı sağladı.
Yazarın okuduğum ilk eseriydi ama anlatım tarzının beni gayet etkilediğini söyleyebilirim.
Keyifli okumalar..
