Tek eşlilik ve çekirdek ailenin evrimi
Doğal seçilim insan davranışını, maymunların karşılaştığından çok daha farklı baskılara göre şekillendirmiştir. Atalarımızın inanılmaz haşin bir ortama uyum sağlaması gerekiyordu. Ormanın korumasından, düz, kuru savana çıkmışlardı. Robert Ardrey gibilerin, atalarımızın en tepedeki yırtıcılar olarak savanda hüküm sürdüğünü anlatan katil maymun hikâyelerine inanmayın. Atalarımız avdı. Sürü halinde avlanan sırtlanlardan, on çeşit büyük kediden ve başka tehlikeli hayvanlardan korka korka yaşamış olmalılar. Bu ürkütücü yerde saldırıya en açık olanlar bebekli dişilerdi. Avcılardan kaçamadıkları için erkek koruması olmasa ormandan uzaklaşmaya asla cesaret edemezlerdi. Belki çevik erkek ekipleri grubu koruyor, acil durumlarda küçüklerin güvenli bir yere taşınmasına yardım ediyordu. Ancak şempanze ya da bonobo sosyal sistemini uygularsak asla ise yaramazdı bu. Önüne gelenle çiftleşen erkekler kendini vakfetme konusunda hiç iyi değillerdir. Kendi döllerini bilmek gibi bir umutları olmadığından çocuk bakımına katılmak için sebepleri de yoktur. Erkekleri işin içine katmak için toplumun değişmesi gerekiyordu.
İnsan sosyal örgütlenmesi 1) erkek bağlanması, 2) dişi bağlanması ve 3) çekirdek ailenin eşsiz bir karışımından oluşur. Birinciyi şempanzeler, ikinciyi bonobolarla paylaşırız, üçüncüyse sadece bize aittir. Her yerde insanların âşık olması, cinsel kıskançlık hissetmesi, utanması, mahremiyet araması, anne figürünün yanı sıra baba figürü de araması ve istikrarlı ilişkilere değer vermesi raslantı değildir. Bütün bunların altında yatan, zoologların "çift-bağı" dedikleri, yakın kadın-erkek ilişkisi kemiklerimize işlemiştir. Bizi maymunlardan ayıran şeyin en ziyade bu olduğuna inanıyorum. Malinowski'nin hazcı "vahşileri" bile, kadınlarla erkeklerin çocuklara birlikte baktıkları, başkalarını dışlayan aileler kurma eğiliminden yoksun değillerdi. Bizim türümüzün sosyal düzeni bu model etrafında şekillenir; iki cinsiyetin de katkıda bulunduğu ve kendini emniyette hissettiği işbirliğine dayalı toplumlar inşa etmek için atalarımıza bir zemin sunmuştur bu model.
Çekirdek ailenin, erkeklerin çiftleştikleri dişileri, pusuda bekleyen bebek katili rakiplerden korumak için onlara eşlik etme eğiliminden doğduğu tahmin edilmiştir. Böylesi bir düzenleme baba bakımını kapsayacak şekilde genişletilmiştir belki.
Sayfa 109 - Metis Yayınları 3. Basım 2017Kitabı okudu
··
21 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.