Platonun bu diyaloğu, sofist ve zengin bir filozof olan ve insan her şeyin ölçüsüdür diyen Protagoras'ın hanesine girip oradaki topluluğun karşısında uzun bir tartışma yaparak, herkesi ikna etmeyi başaran Socrates ile ev sahibi Protagoras arasında geçer. Socrates, Protagorasa erdem ile ölçülülük, dindarlık, doğruluk ve cesaret arasındaki ilişki nedir? Bütün-parça ilişkisi mi? bütün parça ilişkisi ise, bu ilişki yüzün ağız, burun, kulakla olan ilişkisi gibi mi? yoksa altın yığınının taneleri ile olan ilişkisi gibi mi? diye sorarar ve buradan erdemin öğretilebilecek ilkeler olduğu gerçekliğine sağaltım ile ulaşarak oradaki topluluğu ve Protagorası ikna etmeye çalışır. Sofistlerin temel önermesi olan; Hiçbir şey yoktur varsa bile bilinemez, bilinse bile nakledilemez önermesini çürütmeye çabalıyor. Aslında burada Platon erdemin bilginin kendisi olduğunu ispatlama kaygısı olduğu görülüyor, Bir insanın cüretkar olması o insanı cesur yapmayacağını, bunların ancak bilinerek yapmakla mümkün olacağını, bilgi olmadan yapılan hiç bir eylemin bir erdem olmayacağını, bunun nedeni olarak ise insanın korkulacak şey ile korkulmayacak şeyi seçebilmesi için bile bir bilgiye ihtiyacı olduğunu belirtir. Bilenlerin tam anlamıyla erdemli olabileceğini kuvvetli argumanlarla savunur Zevk veren şeylerin hoş olduğunu ve dolayısıyla hoş olan şeylerin iyi olup olmadığını tartıştığı esnada şu sonuç ile karşılaşıyoruz. Sigara içmek gibi insan sağlığına zarar veren şeyleri iyi olduğunu düşünerek onun gelecekte kötü sonuçlar doğuracağını ihmal ediyor, bu gün ve şu anda bu içtiğimiz sigara bize zevk verip hoş olduğu için bunun "iyi" olduğuna karar veriyoruz. Platon bu kitabında hakikatin bilinebilir ve bizden bağımsız bir gerçeklik olduğunu kuvvetli argumanlar aracılığıyla güzel ve akıcı bir dille ele alıyor, okunası güzel bir kitap, tavsiye ederim.

ProtagorasPlaton (Eflatun) · Say Yayınları · 2014597 okunma

·

46 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.