İçkiye rakıyla başladığım gibi; edebiyat’a da Tutunamayanlar’la ağır bir giriş yapmıştım. “Edebiyat dini”min polemiğe kapalı yegane peygamberiydi Oğuz Atay. Birkaç yıl boyunca amansız bir havarisiydim Atay’ın. Sıkı Bir “Atayist”tim. Sonra onun da havariliğini yaptığı ‘Edebiyat Tanrı’ları’na ulaştım. Dostoyevkski, Kafka, Joyce ve Nabokov en büyükleriydi. Gökten yere inerek; Hali hazırda Joyce ve Kafka külliyatının tümünü, Dostoyevski’nin büyük bir bölümünü okudum. En ihmal ettiğim Nabokov oldu. Bunda etkili olan belki de Atay’ın Nabokov’dan ağırlıklı olarak ‘biçim’ çekmiş olmasıydı. —Hatırladığım kadarıyla metinlerarası bir gönderme yok Nabokov’a Tutunamayanlar’da.— Ya da belki ilk Nabokov okuma girişimim olan ve yazarın en bilinen, iki kez filmi çekilen ‘Lolita’sından çok etkilenmemiş olmamdır. Ama bir bir şey olmalıydı. Zira Kafka’da, Dostoyevski’de, Joyce’da, hatta Shakespeare ve Musil’de Atay’a benzer şekilde hem bir duygudaşlık hem de edebi haz yakalamıştım. “Sebastian Knight’ın Gerçek Yaşamı” nda bu hazzı ve duygudaşlığı yakaladığımı hissettim. “Solgun Ateş”in ana kurgusu, John Francis Shade adlı kurmaca bir şairin yazdığı yaklaşık yirmi sayfalık ‘beşlik düzende yazılmış, birbiriyle ikişerli olarak kafiyeli dokuz yüz doksan dokuz mısradan ibaret ve dört kantoya bölünmüş” şiir ile bu şiirlere dipnot tekniğiyle getirilen ve Charles Kinbote adlı yine kurmaca bir yazarın hazırladığı yaklaşık ikiyüz sayfalık bir açıklamalar bölümünden oluşuyor. Bu şiir ve açıklamalar arasında mekik dokurken hikaye ortaya çıkıyor. Tabii Tutunamayanlar’daki gibi ana karakterlerden biri olan Charles Kinbote’un yazdığı ‘Önsöz’e yine Kinbote tarafından oluşturulmuş bir ‘Dizin’ ilavesiyle. Yani Nabokov adeta eskilerin deyişiyle edebî bir ‘hüner gösterme’ye soyunup bunun altından gayet başarılı bir şekilde kalkıyor. Bir çok edebî, tarihi ve siyasi göndermenin yanı sıra Zemblaca konuşulan Zembla diye bir ülke yaratılıyor ve hakeza karakter isimleri dahi fazlasıyla alegorik ve çok katmanlı bir anlama sahip.Edebiyat yaşanılması olası deneyimleri yaratan bir kurmacaysa eğer; kurmacanın büyülü dünyasının iyi kotarıldığı bir kitap Solgun Ateş.

Solgun AteşVladimir Nabokov · İletişim Yayınevi · 2021201 okunma

·

576 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.