Diyanet İşleri Başkanlığı’nın (DİB)
“Dini-Sosyal Teşekküller Geleneksel Dini-Kültürel Oluşumlar ve Yeni Yönelişler”
adlı gizli raporuna göre, 1950 yılından önceki baskı politikasından ötürü
yeraltına inen tarikatlar, yumuşamanın yaşandığı yıllardan itibaren
dernek, vakıf ve yasal kuruluşlar etrafında toplanarak, cemaatleşti.
Bir Nakşibendi olan Süleyman Hilmi Tunahan, “Süleymancılar” cemaatini kurdu. 1951’de Çamlıca Kur’an Kursu’nu açtı ve ardından Anadolu’ya yayıldı.
Bir taraftarı Bursa Ulucami’de
“Süleyman Efendi mehdidir,” diye bağırınca, Tunahan ve damadı Kemal Kacar, 1957’de tutuklandı. Tunahan 1959’da ölünce yerine Kacar geçti. Cemaatin Türkiye’de bini aşkın yatılı
kız ve erkek Kur’an kursları var.
Kadiri kökenli Said-i Nursi de “Nur Cemaati”ni kurdu.
Bitlis’te 1873’te doğan Nursi, Osmanlı’nın İslâmcı kuşağındandı. 1925’te Şeyh Sait İsyanı’ndan sonra Isparta, Kastamonu, Denizli ve Afyon’a sürüldü.
Cemaat, Nursi’nin 130’u bulan
Risale-i Nur adlı tefsir kitabından adını aldı. Cemaat üyelerine “Nur Talebeleri” denildi. Nursi’nin 1960’taki ölümünden sonra cemaat bölündü.
1938 yılında Erzurum’da doğan Fetullah Gülen, 1966’da vaiz olarak atandığı İzmir’de örgütleme çalışmalarına başladı. 12 Eylül’ün dershanelerde ve özel okullarda yetiştirdiği müritleri Emniyet’e, TSK’ya, MİT’e ve yargıya yerleşti.
2002’den sonra Adalet ve Kalkınma Partisi’ni destekledi. Ergenekon ve Balyoz davaları ile kamuyu temizledi.
15 Temmuz 2016’da darbeye kalkışınca, Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) diye tanımlandı.