Item: Yazmak Eylemi
Rating: 9 puan verdi
Author: Murat Sezgin

Murat Sezgin

@Muratsezgin

29 Ekim 2019 21:58

137 syf.

· Kitabı okudu

9/10 puan verdi

Beğendi

26 saatte okudu

“…Çünkü yazmak da bir eylemdir.” Yazmak Eylemi bir toplumsal/siyasal olayın 101 farklı üslupta yazılmasını konu alır. Önce, kitaptan hareketle, bir inceleme paragrafı değişik şekillerde nasıl yazılabilir onu göstermeye çalışacağım. Sonra devam ederiz. ASIL PARAGRAF: Kitabın önsözünde Ferit Edgü Fransız yazar Raymond Queneau’nun Biçem Alıştırmaları(bir otobüste geçen olayın 99 farklı şekilde yazıldığı ünlü kitap) kitabını çevirmeye çalıştığından bahsediyor. Çalıştığından bahsediyor çünkü Fransız dilinin olanaklarının sonuna kadar zorlandığı kitabı çevirmenin imkânsız ve çeviride özgünlüğünü kaybedeceğini düşündüğünden vazgeçiyor. (Kitap sonradan Armağan Ekinci çevirisiyle Biçem Alıştırmaları adıyla yayınlanmış.) Ferit Edgü de kendi toplumumuzdan bir örnekten yola çıkarak olayı (Olay şu şekilde: 14 Şubat dönemi, günlerden Perşembe, bir anarşist grup o gün esnafa dükkânlarını açmamalarını, açarlarsa sonuçlarına katlanacaklarını söylüyor.) 101 farklı şekilde yazıyor. RÜYA İÇİNDE RÜYA: Rüya içinde rüya gördüm geçen gün. Çok garipti. Bir otobüsteydim. Penceresiz, kapısı olmayan bir otobüstü. 99 koltuğu vardı. Koltuklardan birinde bir palto duruyordu. İçimden bu paltoya bir düğme daha dikilmesi gerekiyor diye düşündüm. Geçtiğimiz durakların isimleri sırasıyla Biçem, Alıştırmaları duraklarıydı. Otobüs birden durdu. İçeriye elinde silahı olan bir adam girdi. Şaşırmıştım. Kapısı olmayan otobüse Fransız kılıklı bu adam nasıl girmişti. Üstelik elinde silahı vardı. Yaklaştı ve “beni takip etmeyi bırakmadın” dedi ve tetiği çekti. Sıçrayarak uyandım. Kütüphanede uyuyakalmışım. Önümde Fransız yazar Raymond Queneau’nun Biçem Alıştırmaları kitabı açıktı. Sağıma soluma baktım bu nasıl kütüphaneydi. Pencere yoktu, kapı yoktu ama 101 masa vardı. Karşı masada anarşist kılıklı bir çocuk oturuyordu. “Artık kütüphaneye gelmeyeceksin. Kütüphane bundan sonra kapalı olacak her dükkân kapalı olacak” dedi. Nasıl olur, dedim burası kütüphane. Uzatma dedi belinden bir silah çıktı. Tetiği düşünmeden çekti. Yine sıçrayarak uyandım. Bu sefer odamda masamda uyandım. Masada Yazmak Eylemi ve Biçem Alıştırmaları kitapları duruyordu. Artık bir rüyada olmadığımdan emin olarak masadan kalktım. ATARLI: Mayıstan beri bir şey yazmıyorum. Kime ne bundan. İşim gücüm var hem. Öylesine denk geldi bu kitap. Saçma biraz. Bir öyküyü 101 kere dallayıp budaklamaya ne gerek var. Bana da nolduysa yine de yazıyorum. Gitmiş Fransız bir yazardan kopya çekmiş. Bakarak ben de yazarım. Çok mu zor anarşistlerin dükkânları kepenk kapatmaya zorlamasını anlatmak. Bırakmalı bu işleri. Herkes işine baksın. ECEKLİ ACAKLI: Yazmak Eylemi kitabını okuyacaksın. Kitapta anarşistlerin dükkânları kepenk kapatmaya zorlamaları anlatılacak. Hem de 101 farklı şekilde. Yazar, Fransız Raymond Queneau’nun kitabından etkilenecek. Önce çevirmeyi deneyecek ama beceremeyecek. Sonra kendisi o olaylardan yazacak. Bunun kopya ama özgün bir kopya olduğunu düşüneceksin. Çünkü bir öyküyü 101 şekilde yazmak bir üslup çeşitliliğini gerektirecek. Şaşıracaksın. Sonuçta üslup “insanın aynıdır ve bir kimsenin bütün hususiyetlerinin damgasıdır” diye içinden geçireceksin. YAZDIRMA: Yaz başlık büyük harflerle YAZMAYA EYLEM OLARAK BAKMAK paragraf başı Kitabın önsözünde Ferit Edgü Fransız yazar Raymond heceliyorum harfleri Q u e n a u’nun nun ayrı Biçem Alıştırmaları parantez aç (bir otobüste geçen olayın 99 farklı şekilde yazıldığı ünlü kitap) parantezi kapat kitabını çevirmeye çalıştığından bahsediyor nokta Çalıştığından bahsediyor çünkü Fransız dilinin olanaklarının sonuna kadar zorlandığı kitabı çevirmenin imkânsız ve çeviride özgünlüğünü kaybedeceğini düşündüğünden vazgeçiyor nokta parantez aç (Kitap sonradan Armağan Ekinci çevirisiyle Biçem Alıştırmaları adıyla yayınlanmış nokta) parantezi kapat Ferit Edgü de kendi toplumumuzdan bir örnekten yola çıkarak olayı parantez aç (Olay şu şekilde iki nokta 14 Şubat dönemi virgül günlerden Perşembe virgül bir anarşist grup o gün esnafa dükkânlarını açmamalarını virgül açarlarsa sonuçlarına katlanacaklarını söylüyor nokta) 101 farklı şekilde yazıyor nokta DEĞİL: Koşmak eylemi değil, Yazmak Eylemi. Yazar Bilge Karasu değil Ferit Edgü. Çeviri değil, kendi yazımı. Örnek aldığı İspanyol değil, Fransız. Raymond Carver değil, Raymond Quenau. Kitabı Kurmaca Alıştırmaları değil, Biçem Alıştırmaları. Kitap gemide değil, otobüste geçiyor. Adamın üstünde parka değil palto var. Bunu kitabı okumayan değil, okuyan anlayacak. Şimdi sıra Biçem Alıştırmaları’nda değil, Yazmak Eylemi’nde. Olay fantastik değil, toplumsal/siyasal. Aynı öyküden 11 değil, 101 çeşit. Bir adam değil, genç. Hümanist değil, anarşist. Eve değil, dükkâna gelecek. Müşteriyi değil, patronu soracak. Dükkânları açık tutun korkmayın değil, kapatın açmayın diyecek. Yüzünü gösterecek değil, belindeki silahı gösterecek. SÖYLENTİ: Bize Rahim (@AKdrk) bildirdi. Ona Akif bildirmiş. O da, arkadaşı Mesut’tan duymuş. O da Bekir'den duymuş. O da Hüseyin'den işitmiş. Hüseyin'e söyleyen Nihat'mış. Nihat’a söyleyen Murat imiş. Murat ise Ebubekirden işitmiş. Ebubekir e Mehmet söylemiş. O da bir başka Mehmet'e aktarmış. O Mehmet, Vedat'a söylemiş. Vedat, Vasil'e anlatmış. Vasil, Vasıf’a nakletmiş. Vasıf ise, kendisine söyleneni şöyle dile getirmiş: “Zinhar bu kitabı okuyun. Okuyacak iseniz Biçem Alıştırmalarını önce okuyun. Yoksa yarım kalır. Bu kitaplar roman değildir. “Eğer okuyucu kitabı bitirdiğinde böylesi bir duyguya kapılırsa” kimsenin sorumluluğunda değildir. Siz siz olun bu kaideye uyun.” Vasıf ın sözleri (bize varan) bu kadar. Ama esas diyen kim, esas bilen kim? İşte bunu kimse bilmiyor. &&& İşte bir inceleme böyle farklı üsluplarda yazılabilir. “’YA GEBER YA DA YAZ!’ Birçok kez, istemeye istemeye yazı masamın başına otururken kendi kendime söylediğim bir cümledir bu.” diyen Ferit Edgü’nün usta işi yazıları Yazmak Eyleminde. Bize düşen okumak ve kendi üslubumuzla yazmak. İyi okumalar.