Bu kitabı ilk olarak ilkokula giderken okumaya teşebbüs etmiştim :) Kitap dayımındı, bir dolabın içindeki çok sayıda kitaptan biriydi.. diğerleriyle birlikte yakıldı (80ler desem??)... kimbilir hangi kitaplar vardı aralarında... neyse, uzatmayayım... kitap mıh gibi işlemiş beynime, muhtemelen yazarın ve kitabın isimleri akılda kalıcı olduğu için, o kitabı eminim ki 20 sayfadan ileriye götürmemişimdir. Yıllar yıllar sonra okumaya başladım, araya onlarca kitap girdi. hatta ortasına gelmiştim ki kitabın, bir yandan da Werther'in Acıları nı okumaya başladım. İki kitabın çok benzer ana eksende ilerlediğini okuyanlar bilir. ara ara içeriği. karıştırdığım da olmuştur ;) Vadideki zambak yazıldığı dönem esas. alınarak değerlendirildiğinde sağlam bir klâsik olmayı sonuna kadar hakkediyor. Yazarın çok başarılı tespitleri var, çok sayıda alıntı yaptım zira, bir o kadar da yazmaya üşendiğim vardır.
Kitaptan bana neler kaldı diye düşününce, ortada büyük bir aşk var, ancak aşkın iki tarafı da korkak... Toplum ve din baskısı, aile ve çocuklara karşı duyulan sorumluluklar elini kolunu bağlıyor Henr i ette nin. Çok bayıktı aşkı... Erdemlerine sıkı sıkıya bağlı, ancak ölüm.döşeğinde ne denli pişmandı buna. Bu hayata bir kez geliyorsun ve hiç bir şeyde şans yüzüne gülmemiş... ne acı değil mi... sonradan büyük bir tutku ile aşık olduğunu anlıyoruz felix e, o denli ki, uğruna felix i uzak tuttuğu çocuklarından bile soğuyor... Kitaplarda tutkuyla başlayan.ve toplum değerlerini karşısına alan aşkların felaketle sonlanan trajedilerini okuduk hep, örneğin Anna Karanina... Ama tutkuların peşinden gitmeyip bağrına taş basanlarda da durum farklı değilmiş dedirten bir kitap...
