7.Durak: Yakalanan Zaman " Ama kendime dönecek olursam, ben kitabımı daha alçakgönüllü şekilde düşünüyordum; hatta onu okuyacak olanları okurlarım olarak görmüyordum. Çünkü kanımca onlar benim değil, kendi kendilerinin okuru olacaklardı; kitabım Combray'daki gözlükçünün müşterilere sunduğu büyütücü mercekler gibi bir şey olacaktı; okurlara kitabım sayesinde kendilerini okuma imkanı sağlayacaktım." İşte bu cümleleri okuduğumda tepemden topuklarıma kadar inen bir sıcaklık hissettim. 3000 küsur sayfalık bu eseri bitirmeye yaklaştığım bir dönemde kendi kendime bundan kazanımım nedir diye değerlendirdiğimde, kendimi okumayı öğrendiğimi, hayatımdaki pek çok detayı gözden kaçırdığımı ve hiçbir şeyin zaman kaybı olmadığını anladığımı düşünmüştüm. Elbette burada ilginç olan benim yukarıdaki alıntıyı henüz okumadan bu kanıya varmış olmam ve yazarın bunu öngörmüş olması hayranlık seviyemi bir kat daha artırdı. Proust edebiyatın politik ve sosyal hayellerin emrinde olmasına karşıdır. Edebiyatın müzik ve resim gibi sanat için olması gerektiğini savunur. " Ne var ki sanatçı ancak vatanına sanatçı sıfatıyla hizmet edebilir, yani sanatın biliminkiler kadar hassas olan yasalarını inceler, deneylerini hazırlar ve keşiflerini yaparken, karşısındaki gerçekten başka-vatan dahil- hiçbir şeyi düşünmemesi lazımdır." Seriyi tekrar okurmuyum bilmiyorum ama bu son kitabı tekrar açıp okuyacağımdan adım kadar eminim neredeyse tüm cümleleri alıntılamamak için kendimi zor tuttum. Son vuruş gibi bir şey olmuş ama buradan seriyi okumasanızda bu kitabı okuyun sonucu çıkmasın kesinlikle, çünkü bu bir çatı evsiz bir çatı çok gereksiz olurdu. Kitap bittiğinde kapatmak istemedim kapağını, öylece durduk 10-15 dk. Hüzün müydü hissettiğim, gurur mu yoksa haz mı bilemiyorum belki de hepsi birdendi. Proust okumak çok şey kattı bana, çünkü yalnız kitaplarını okumadım, kitaplarla birlikte hakkında yazılmış sayısız makale ve yazı da okudum. Ben iyi bir yazıcı değilim okuduğum eserden edindiğim tecrübe ve kazanımları konsantre bir şekilde bir yazıda aktaramıyorum ama bu kazanımları hayatıma nakşedebiliyorum dolayısıyla bu eserin bendeki sihrini benden başka gözlemleyecek kimse de yoktur. Ne içindeyim zamanın Ne de büsbütün dışında Yek pare geniş bir anın Parçalanmaz akışında. Tanpınar'ın bu dizeleriyle incelememe son verirken seriyi Yapı Kredi Yayınlarından Roza Hakmen çevirisi ile okuduğumu da belirtmek isterim. Keyifli okumalar sevgili okur.

Yakalanan ZamanMarcel Proust · Yapı Kredi Yayınları · 20201,061 okunma

··

128 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.