Modern tiyatromuz henüz çocukkenModern tiyatromuzun yeni yeni geliştiği yıllara dair güzel bir örnek.Dört perdelik bir
komedi.Kurgusu basit, tesadüflerle dolu bir
toplum eleştirisi.
Recaizade Mahmut Ekrem,19.yüzyılın son
yarısana damga vurmuş yazar,düşünür ve bir
öğretmendir.Kendisi "Yeni Edebiyat"ekolüne
bağlı olsa da eski edebiyattan tümüyle vaz
geçmemiş,eski nazım türleriyle yeni içerikler
üretmiştir.Başta Tevfik Fikret olmak üzere
Galatasaray Sultanisi'nde çok değerli oğrenciler yetiştirmiş.Servet-i Fünûn edebiyatının fikir babası olmuştur.
Eski edebiyat taraftarı Muallim Naci ile
ile tartışmalara girmiştir.Lise öğrencilerinin
başına bela olan Zemzeme-Demdeme ve Abes-Muktabes(Kafiye göz için mi kulak için mi?)tartışmalarıýla bilinir.
"Zerrattan(zerreden)şümûsa(güneşe)her güzel şey şiirdir"sözu bir çığır aşmış ve şiirin
alanını genişlemiştir.Fakat kendisi şiir
alanında pek başarılı bulunmaz.Düzyazı da
daha güçlüdür.
Sanatçı, bu eserin konusunu Binbir Gece Masallarından almış. Kendisi de tiyatro için özgün bir konu bulmanın ona zor geldiğini,tiyatrolarında uyarlamalar yaptığını kabul ediyor(İnci Enginün,Tanzimattan Cumhuriyete). Eser,yazarın ölümünden sonra oğlu tarafından bastırılmış.
Tanzimat yıllarında Batı'dan alınan roman,
hikaye,eleştiri,modern tiyatro gibi türlerin ilk
ürünleri görülür.Bu yüzden eserlerde zayıflıklar
göze çarpar.Bu zayıflıkları ilk ürünler olması, kendisinden sonra geleceklere basamak
olması açısından göz ardı ediyorum.Hepsi çok
değerlidir benim gözümde.
Yazar her ne kadar "sanat için sanat "
düşüncesine bağlı olsa da bu eserde toplumsal bir sorun işlenmiştir ve bir mesaj
kaygısı vardır. Şinasi'nin Şair Evlenmesi isimli
eseriyle çok benzerlik gösteren konusu,
görücü usulu evlenmenin doguracağı kötü
sonuçtur.
Ortada kadınların hiç iştirak etmediği
arkalarından kıyılan iki nikah var ve bunlardan
doğan gülünç durumlar anlatılmış. Fesat bir
kişinin ördügü çoraplar kendi kafasında
bitiveriyor.
Başkahramınımiz bir hakim ve davalara
canı istediği zaman canı istediği şekilde
bakıyor.Adalet anlayışı da bu şekilde eleştirilmiş oluyor.
Çok basit bir eser,tesadüflere dayalı
olaylar çok göze batıyor,edebi doyuruculuğu
çok az.Ama hem ilk örneklerden biri olmasından hem o zamanki toplumsal
hayatımızdan görüntüler sunmasından dolayı
okunmalı.