‘Bir kitap okudum, hayatım değişti’ fazla iddialı bulduğum ve katılmadığım bir tabir; ancak şu bir gerçek ki bazı kitapları okuduktan sonraki siz kesinlikle okumadan önceki siz’le aynı kişi olmuyor. Bu kitaplardan bir tanesi benim için Nasıl Yapmalı oldu. Çernişevski’nin 1862-1863 yıllarında Petropavlosk zindanında yazdığı bu eser, başta Tolstoy (Savaş ve Barış),Turgenyev ve Dostoyevski (Ecinniler) tarafından sertçe eleştirilmiş. Asıl adı Ne Yapmalı olan eserde Çernişevski, daha iyi bir toplumda yaşamak için ne yapmalı, daha mutlu insanlar ve ilişkiler için ne yapmalı sorularına cevap vermiş. Hem toplumsal düzen hem insan ilişkileri konusunda çok çarpıcı fikirleri var (1860’larda hala bugüne seslenebilecek kadar ilerigörüşlü üstelik) ve bunları hayranlık uyandıracak bir dil ve metaforlarla anlatıyor. Tam kitabın can alıcı tespitini okuduğunuzu düşünüyorsunuz, Çernişevski başka biriyle sizi büyülüyor. Dönüp dönüp okunulası kitaplardan ve kadın-erkek herkesin mutlaka ama mutlaka okuması gereken bir kitap.
