“Kendi ellerimle şekillendirdiğim ve ebediyen içine hapsolacağım ışıklı bir kafes görür gibi oldum.” (syf.328) Kayıp Zaman'ların beşinci durağı, serinin en özel kitabı, -ve belki de benim bu zamana kadar okuduğum en güzel edebi metin olan- "Mahpus"ta, anlatıcı, şüphenin, bilinmezliğin ve kıskançlığın dünyasında yaşar. Tutkulu bir aşkla sevdiği Albertine'in ruh dünyasını ve hayatını daima kontrol altında tutmak, her adımından haberdar olmak, onu da kendi dünyasına mahpus etmek ister. Proust'a göre aşk, bir farkında olmama, asla sahip olamama durumudur. Yalanı, ihaneti hisseder, ama gerçeği çoğu zaman öğrenemez. "Kıskançlık, aynı zamanda, kovulamayan bir şeytandır, her defasında yeni bir şekle bürünerek çıkar ortaya." Sonunda ne kadar acı çekecek olsa da, her zaman daha fazlasını öğrenmek, bilmek ister, acısını bu şekilde hafifleteceğini düşünür. İnanacak, tutunacak bir yalan arar. “Sevdiğimiz insanın uydurduğu öyküler bize acı çektirir ve bu yüzden de, yüzeysel bilgilerle oyalanacağımıza, insan doğasının derinine inmemize imkan verir. Kader içimize işler ve sancılı bir merakla daha derinlere nüfuz etmeye zorlar bizi. Buradan çıkan gerçekleri gizleme hakkını bulamayız kendimizde.(…)” Aslında "Tek çare, daha fazla şey öğrenme arzusu duymamak için, her şeyden habersiz olmaktır." Yine de seven, ıstırabın peşinden koşar ve hemen ardından ıstıraptan kurtulmak ister. Çılgınca öfkelere kapılır, bu duyguları çoğu zaman kaybetme korkusuyla saklar, zaten sonra öfkesinin yerini merhamet alır. Bilinmezliklerin azaldığı anlarda aşkı da solar, sevgili git gide güzelliğini kaybeder. Her şüphe yeni bir kıskançlığı, o da yepyeni bir aşkı yaratır. Bu yüzden de aşkı diri tutmanın tek yolu, hiçbir şey kalmadığında, hayal gücünün hatıralarını yeniden yaratmaktır, -ki anılar hiçbir zaman sabit değildir. Her zaman yeniden inşa edilir, yeniden yaratılır- Albertine'e duyduğu aşk, bildikleri, bilmedikleri zihnini meşgul ederken, şüphelerin içinden çıkamayan anlatıcının hem Albertine'i, hem de kendisini nasıl mahpus ettiğini, -aslında tek mahpusun kendisi olduğunu- görürüz.

MahpusMarcel Proust · Yapı Kredi Yayınları · 20231,132 okunma

·

13 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Şermin