Kitap iki bölüm olarak ele alınmış. Ömer Hayyam dönemi ve 19.ncu yy Avrupasının Hayyam ile tanışma dönemi..
Birinci bölüm ağırlıklı olarak Semerkant merkezli yazılsa da, omurgasına 11.nci yy İranlı şair ve bilgin Ömer Hayyam, aynı dönemin Selçuklu'nun önce hafiye teşkilatı, daha sonra terör örgütü ve cinayet şebekesi ve sapkın bir mezhep kurucusu, Alamut Kalesi müdavimi Hasan Sabbah ile büyük siyaset ve devlet adamı vezir Nizamül Mülk ve onların Selçuklu devlet yapısı ile ilişkilerini oturtmuş Amin Maaluf.
Bana göre konu bir Ömer Hayyam araştırması olmakla beraber, 'mevzu', Abbasiler ile Selçuklu Devletinin iç içe geçmiş ilişkilerine ve oradan da Selçuklu hükümdarlarının şahsında Türkler ile ilgili olumsuz 'algı-telkin edebiyatı'na kadar uzanmış. Yazarın önyargılı bakış açısı Lübnan asıllı bir Arap olduğundan mıdır bilmem, fakat Türklerle ilgili özellikle olumsuz bir profil oluşturma gayreti bu kitapta edebiyatının önüne geçmiş.
Nasıl mı?
Yazarın edebi kişiliği, ya da kitabın dünya edebiyatındaki yerini değerlendirme haddi aramayacağım elbette, ancak, Selçuklu Sultanı Alparslan hakkında Halife'nin sarfettiği "daha dün çadırdan çıkmış putperestler" cümlesinde yazarın tarihi çarpıtmasını, Türklerin, tarihlerinde hiç bir zaman puta tapmadıkları gibi, Araplarda hiç olmayan bir medeniyetin kurucusu oldukları gerçeğini yadsımasını, Türklerin islamlaşma adı altında maruz kaldıkları yüzyıl süren Arap katliamlarını ve sonraki dönemde Türklerin hem Halifenin hem islam coğrafyasının can emniyetini haçlılara karşı koruma görevini yürüttüklerini görmezden gelip, 'baskıcı, zevk düşkünü ve zaafları(!) olan Türk Sultanlar" tekrarlarını sayfalar arasında özenle yerleştirmesini kompleksli ruh halinin sonucu olan süblüminal bir kurnazlık olarak değerlendiriyorum.
Kitabın ikinci bölümünde de Rönesansı çoktan tamamlamış, sanayileşme ve sömürge gelirlerinin zenginliğini yaşayan 19.ncu yy Avrupasının edebiyatta oryantalist modası haline gelen Ömer Hayyamla tanışma dönemi işlenmiş..
Amin Maalouf'un, edebiyatını açık bir şekilde kişisellestirilmiş bir Türk algısı üzerinden yansıtmaya çalıştığı 
Semerkant benim için hayalkırıklığı..
Sadece, kültür ve uygarlığına aidiyeti kuvvetli bir insan olarak bu incelemeyi yazmayı bir görev bildim.
İyi okumalar..
··
270 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.