Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Gönderi

100 syf.
·
Puan vermedi
·
Beğendi
·
22 saatte okudu
Popular Science Türkiye - Sayı 86 (2019 Haziran)
Bilimdeki Güncel Trendler baslığı altında Beyninize İnce Ayar Yapmanın Yolları yazı dizisi cok güzeldi.Severek okudum bolca istifade ettim.Bu yazı dizisinden sizin de İstifade edileceğini düşündüğüm için buraya da ekliyorum.. DİKKATİNİZİ ARTIRIN ■ Hayatınızın bir şemasını çıkarıp iş, aile, sağlık vb. başlıklara ayırın. Üzerinden sık sık geçip hangi bölümde neyin sizden ilgi istediğini düşünün. Eğer ilgilenmeniz gereken bir konu varsa, o işi tamamlayana kadar bir işaret koyun. Şemayı sürekli temiz tutmaya çalışın. Hayatınıza geniş bir açıdan bakarsanız bir kısma odaklanırken diğerlerini ihmal etmemiş olursunuz. ■ Her gün yeni bir şey okuyun, izleyin ya da dinleyin. Aşina olmadığınız konular, beyninizin yeterince kullanılmayan bölgelerini uyarır ve bu beyin hücrelerinin gelecekte daha kolay etkinleşmesini sağlayarak toplam dikkatinizi artırmaya yardımcı olur. ■ Uzun süreli dikkat gerektiren işlerde sık sık kısa molalar verin. Aynı işi uzun süre yaptığımızda beyin sürekli uyarana verdiği önemi giderek azaltır ve dikkatimizin dağılması olasılığı artar. ■ Çok dikkat gerektiren işlerin öncesinde fiziksel egzersiz yapın. Illinois Üniversitesinin yaptığı bir araştırmaya göre dokuz yaşındaki çocuklar 20 dakika dinlenmek yerine 20 dakika koşu bandında yürüdüklerinde daha iyi odaklanıyor. Egzersiz sonrası beyin etkinliği ölçümleri, daha önce dikkatin odaklanmasıyla ilişkilendirilmiş desenler gösteriyor. Öğrenmeye İnce Ayar ■ Not tutup sık sık okuyun. Tekrar etmek bilginin unutulmasını önler çünkü anıları saklayan sinir ağlarını yeniden çalıştırır ve güçlendirir. Cornell Üniversitesinin not tutma yöntemini deneyin (lsc.cornell.edu/ notes.html): 1. Bir dersle ilgili bilgiyi notlar halinde saklayın 2. Notlarınızdan hareketle sınav tarzı sorular hazırlayın 3. Sorularınızı notlara bakmadan yüksek sesle yanıtlayın 4. Notlarınızı ve yanıtlarınızı düşünün 5. Eski notları düzenli olarak gözden geçirin ■ Sınava, alışılmadık bir kokunun olduğu bir odada çalışın ve sınava girmeden önce bileğinize bu kokuyu sürün. Takılınca da bileğinizi koklayın. Bu özellikle de ders materyalinin duygusal bir bileşeni varsa etkili. 2011’de Utrecht Üniversitesinde yapılan bir araştırmada gönüllülere kuş üzümü kokulu bir odada duygusal bir film gösterildi. Daha sonra bu kokuya yeniden maruz kalan gönüllüler gördüklerini çok canlı biçimde anımsadılar. ■ Bilgiyi parçalarına ayırın. Örneğin 8, 3, 2, 4, 9, 0, 1, 9, 8’den oluşan bir diziyi 832-490-198 olarak ezberleyin. Böylece “kısa süreli bellekte” yani beynin yeni bilgiyi, kullanılana, öğrenilene ya da yerine yeni girdi koyulana kadar sakladığı sinirsel tekrar döngüsünde tutmak kolaylaşıyor. Çoğu kişi bu döngüde beş civarı “maddeyle” başa çıkabilirken, dokuz basamaklı bir sayıyı üçerli gruplar hâlinde kodlamak, bu sayıyı üçe düşürüyor. Bolca B vitamini tüketmek (tam tahıllar, tohumlar, yemişler ve fasulye çeşitleri) faydalı olabilir. Bunlar nörotransmiter üretimi gibi, beyinle ilgili birçok işleve katkıda bulunuyor. Bir araştırmaya göre yüksek dozda B vitamini, orta derecede hafıza sorunu olanlarda beyin büzülme hızını yarıya indirdi. BELLEĞE INCE AYAR ■ Uyaklı nimonikler (mesela parmaklarımıza bakarak hangi ayın kaç gün çektiğini bulmak) ve akronimler (sözcüklerin baş harflerini birleştirme) bilgiyi akılda daha kolay tutmanın denenmiş ve onaylanmış yöntemleri. ■ Kafanızda bildik bir yerin, örneğin evin zihinsel bir görüntüsünü oluşturun ve hatırlamak istediğiniz nesneleri odalarına serpiştirin. Böylece zihninizde evinizi gezdiğinizde bunları hatırlayabilirsiniz. Tıpkı Sherlock’un “zihin sarayı” yöntemi gibi. ■ Her sabah yapılacak işler listesi hazırlayıp gün içinde sürekli bakın ki hafızanızda taze kalsın. ■ Eve her gelişinizde anahtarı aynı yere asmak gibi alışkanlıklar edinin. Bu, beyninizde nesneler arasında (mesela kanca ve anahtar) bağlantı kurmanızı sağlar. Böylece her seferinde anahtarı nereye bıraktığınızı değil de doğrudan astığınız yeri hatırlarsınız. *** PROBLEM ÇÖZMEYE INCE AYAR ■ Kendinizi giderek zorlaşan problemlerle test edin. Beyniniz nihayet basit problemlerde kullanılan sabit dikkat stratejisini bırakıp problemlere farklı açılardan bakmaya başlayacaktır. ■ Eğer bir yapbozda takıldıysanız dikkatinizi başka yere verin ve daha sonra tekrar deneyin. Bu, beyni başarısız bir yaklaşıma mahkûm eden nöral etkinlik desenlerini kapatır ve beynin sorun üstünde düşünmesini sağlar, bilinçsizce de olsa işe yarayacak bilgileri düşünmemize olanak verir. Probleme geri döndüğünüzde bu yeni bilgi muhtemelen problem çözme girişimine dâhil edilecektir. ■ Problem çözmeyi yürüme ya da hafif koşu gibi düşük düzey etkinliklerle birleştirin. Bu, odaklı dikkati azaltmanıza izin verir çünkü bilinçli kaynaklarınızdan bir kısmını, yapmakta olduğunuz etkinliğe ayırırsınız. Aynı zamanda kan akışını ve endorfin salgılanmasını artırır ve bu da vücudun diğer kısımlarında olduğu gibi, beyin hücrelerini de harekete geçirir. ■ Kendi başınıza beyin fırtınası yapın. Karmaşık problemler genelde beynin sol yarısının çözümlerini gerektirir. O yüzden, hemen ilgili görünmeyen alanlara geniş ve genel bir bakış, perspektifinizi genişletebilir. Beyninizin ne kadar saçma fikirler üretmesine izin verirseniz, gelişigüzel dolaşırken bir çözüme rastlama olasılığı da o kadar artar. *** YARATICILIĞA INCE AYAR Toplu taşımaya bindiğinizde telefonunuza değil de camdan dışarıya bakın. Araştırmacılar can sıkıntısıyla gündüz düşlerinin zihni dağıtıp yaratıcılığı artırabildiğini gösteriyor. ■ Gazete sayfalarını kesip sözcükleri gramer bakımından doğru ama saçma cümleler kuracak biçimde birleştirin. Gramer yapısını koruduğunuz sürece ürettiğiniz yeni sözcükler bir tür anlam ifade edecek ve beyni, içeriğe farklı biçimde bakmaya zorlayacak. Bu da yaratıcı düşünce için faydalı bir beceri. ■ Işıkları söndürün Almanya’daki Stuttgart ve Hohenheim Üniversitelerinden psikologların yürüttüğü 2013 tarihli araştırma, loş ortamların yaratıcılığı artırdığını gösteriyor. Dediklerine göre karanlık, bir tür özgürlük hissi yaratıyor ve “risk alan, keşfe dayalı işlem tarzını” tetikliyor. ■ Eğer bir hikâye okuyorsanız ortasında durun ve beş farklı alternatif son düşünün. ■ Mevcut görsel deneyimi tuhaf bir deneyime dönüştürün. Diyelim ki etrafınızdaki tüm nesneleri baş aşağı hayal edin. Onlara bu hâliyle yeni kullanım amaçları bulabiliyor musunuz? ■ Bir gündüz düşünü gerçek hayatta kullanmanın bir yolunu bulun. Örneğin bir öyküye ya da fıkraya dönüştürün. *** KARAR VERMEYE İNCE AYAR ■ Verdiğiniz kötü kararların listesini yapıp bir bağlantı arayın. Hepsi ödün verme miydi yoksa acele kararlar mıydı? Bir bağ bulamazsanız kullandığınız zihinsel stratejiyi analiz edin ve bir süreliğine kasıtlı olarak zıt stratejiyi uygulayın. Eğer problem aceleyse kararı geciktirin ve akla gelen daha hafif, daha az belirgin etmenleri hesaba katın. ■ Karar vermeden önce beyin fırtınası yapıp bir gece uyuyun. Yaratıcı düşünce gibi iyi karar verme de bilinçdışının kuluçkaya yatmasından yarar sağlar. Bu sürede zihniniz oradan oraya gezinir, işe yarayabilecek anıları didik didik eder. Uyku, bu kuluçkanın uçlardaki bir örneğidir ve rüyalarınız, uyandığınızda karar vermenizi kolaylaştıracak önemli ipuçları doğurabilir. ■ Durumdan zihinsel olarak kendinizi uzaklaştırıp yerinizde olsa başkalarının neler yapacağını düşünün. Bu, beyninizi duruma yeni bir perspektiften bakmaya zorlayacak ve daha önce hesaba katmadığınız faktörlerin farkına varacaksınız. ■ Favori seçeneği bir kenara yazın, sonra içindeki duygusal sözcükleri işaretleyin. Bunları sildiğinizde de alacağınız karar hâlâ iyi görünüyor mu? Değilse bu sözcükler karar vermenizin asıl sebebi olabilir. Derginin içindekiler: -Hedef Önce Ay, Sonra Mars Mars’a insan yollamak heyecan verici olsa da, yanı başımızdaki uydumuz pratik yapabilmemiz için harika bir fırsat. -Bilimdeki Güncel Trendler Beyninize İnce Ayar Yapmanın Yolları: Beynimiz harika bir organ, bu konuda hemfikiriz. Fakat zaman zaman gösterdiği zaafları ortadan kaldırmanın yollarını öğrenmeye ne dersiniz? -Diyet dünyasındaki yeni yaklaşımlar: Diyet konusunda kafalar karışık. Nasıl olmasın ki? Uzmanlar bile bu konuda birbiriyle çelişebiliyor. Bu konudaki yeni yaklaşımları sizin için derledik. -Çığır Açan Matematik Fikirleri: Matematik ne işe yarar diyenlerdenseniz bu yazıyı mutlaka okumalısınız. - Editörün Notu - Okur Mektupları - Megapikseller - Kısaca - Aygıtlar - Yenilikçi Otomobiller - İşin Doğrusu - Yıldız Günlükleri - Sahadan Öyküler - Keşke Birileri İcat Etse - Kafa Ayarı - Kendin Yap - Soru&Cevap - Arşivlerden Şimdi - Cam sera içindeki ev - Meyve suyuna dikkat! - Arıları kurtarmanın yolu - Mikrobiyotanın yeni bir işlevi - Dinozorlar nasıl kanatlandı? - Evrenin tarih kitabı - Dinlenmenin önemi - Göz neye bakmayı tercih ediyor? - Resifler için umut var - Haberler Gelecek - Milyarlarca yıldızı haritalamak - Yapay sinir ağları ve nöron kontrolü - Beyin – Bilgisayar arayüzleri - Geleceğin giyilebilir teknolojisi - 3B baskı ile üretilen organlar - Kılık değiştiren bakteri - Deri hücresinden embriyo kök hücresine
Popular Science Türkiye - Sayı 86
Popular Science Türkiye - Sayı 86Popular Science Türkiye Dergisi · Doğan Burda Yayıncılık · 201978 okunma
··
54 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.