Baskılarla yıldırılmaya çalışılmış bir halkın o halktan bir öksüzün dayanamadığı son noktada baskılara karşı çıkması anlatılıyor romanda şayet kabaca izah etmemiz gerekirse. Derine inmek gerekirse ezildikçe daha fazla ezilemeyeceğini anlayan İnce Memed'in ağaya, ağalık sistemine, başkaldırısını okuyoruz Yaşar Kemal'in zarif kaleminden. Diğer ciltleri okumak için sabırsızlanmamak elde değil.
