Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Gönderi

358 syf.
·
Puan vermedi
Aeneis- Giriş
Batı uygarlığının tarihindeki ilk adımlar (Mezopotamya’dan sonra) Antik Yunan ve Roma ile başlar. Rönesans’tan itibaren kendisine bir kök arayan bütün gelişmiş devletlerde bu iki uygarlığa ulaşma çabasını görürüz. Özellikle Yunanistan’ın bağımsızlığını kazanması için bu ülkelerin entelijansiyalarının seferber olması, 18 ve 19. Yüzyılda doruğa çıkan bu çabayı net bir şekilde gözler önüne serer. Tarihlerini bu antik uygarlıklara bağlayarak bir köklülük hissi sağlama çabası anlaşılabilir bir hareket aslında, dönemin diğer uygarlıklarının aksine Yunan ve Roma tarihi/mitolojisi ile ilgili oldukça fazla kaynak ulaşmış elimize. Günümüzde dahi Amerika başta olmak üzere bu ülkeler edebiyatla ilgili müfredatlarına Antik Yunan edebiyatının en iyi bilinen eserleri olan İlyada ve Odysseia’yı koymakta. Evet İlyada ve Odysseia ne zaman yaşadığı tam olarak bilinmeyen kör ozan Homeros’un dilden dile geçen hikayesi, şu anda bu yazıyı okuyanların tamamına bir şey ifade ediyor. İlyada’da Antik Yunanlıların kız meselesi yüzünden birbirine girmesi ile çıkan bir savaş, bir kahramanlık destanı anlatılıyor en kaba tabirle. Odyessia ise kahramanın yolculuğunu anlatan bir macera daha çok. Aiskhylos, Sofokles, Euripides gibi daha bir çok yazar var bildiğimiz antik Yunan’ı günümüze ulaştıran , ama hiçbiri Homeros kadar öne çıkamıyor. Peki Aeneis (Aeneid) bu olayın neresinde? Biraz önceki ikili kadar fazla okuyucusu olmasa da Antik Yunan için onlar neyse, Roma İmparatorluğu için Aeneis de o.  Yani Romanın Romus/Remulus’dan önceki tanrılara dayananan efsanevi başlangıç hikayesi. Üstelik sadece savaş ya da yolculuk yok bunda. Homeros’dan yaklaşık 750 yıl sonra Publius Vergilius Maro tarafından yazılan bu destandasavaş, aşk, kıskançlık, macera, aldatma, her şey var. İmparator Augustus  (Octavianus) himayesinde yazılan 12 kitaplı 9896 dizeli bu büyük destan, Roma İmparatorluğu’nun  (ve günümüzde de İtalyanların) en değer verilen eserlerinden.  Yazım aşamasında bile dönemin saygın edebi isimleri büyük bir şey çıkacağından haberdar. İlyada ile karşılaştırırsak Aeneis’i , İlyada kağıda dökülene kadar nesilden nesile aktarılan belki de Homeros’tan sonra oldukça genişleyen bir halk destanı. Aeneis ise  büyük bir şair tarafından politik amaçlarla yazılan, bir halkın doğuş hikayesi Ne gibi amaçlar? Öncelikle iç savaştan yeni çıkmış, Julius Sezar ve Marcus Antonius gibi sevilen iki önemli lideri kaybetmiş genç imparatorluğa yeni bir başlangıç hikayesi veriyor Vergilius. Savaşlarla yoğrulmuş Romalılara manevi bir şeylere sarılma fırsatı sunuyor işin aslı. Bunun dışnda Vergilius, sadece hamisi imparator Augustus’u eserin kahramanı Aeneis ile özdeşleştirmekle kalmıyor, aynı zamanda Julius Sezar’a (ve dolayısıyla Augustus’a) tanrılara kadar uzanan bi soy ağacı çiziyor. İmparator’a Mısır’da ve birçok krallıkta olduğu gibi tanrısal bir anlam kazandırıyor. Üstelik bu soyu Yunanlılar’a değil de onların düşmanı olan Truvalılara dayandırarak, küçük de olsa halen düşman pozisyonundaki Yunanlılara karşı milli bir bilinç oluşturuyor. Peki niye İlyada ile kıyaslıyorum sürekli Aeneis’i. Çünkü o da Odysseia gibi İlyada bittikten hemen sonra (hatta tam bitmeden başlıyor). Hem İlyada hem Odysseia’ya benzer şeyler içeriyor. Zaten Vergilius onlara karşı olarak yazmış bu destanı. İlyada ve Odyssia’nın üzerine çıkabilmek için, onların üzerinde oldukça çalışmış Vergilius. Yazım tarzı bile tamamen aynı. Çok üstüne gittim galiba Vergilius’un, aslında halen Dante ile birlikte en saygın İtalyan şari olarak geçiyor ülkesinde. Dante demişken Cehennem’de kendisine rehberlik edenin Vergilius olduğunu hatırlıyorsunuzdur herhalde. Modern edebiyatın en önemli eserlerinden “Vergilius’un Ölümü”nde de Herman Broch son saatlerini anlatıyor ünlü şairimizin. Zaten ölümüne saatler kala Roma’ya dönerken Kafkavari bir refleksle yetersiz bulduğu bu başyapıtının yakılmasını istemiş arkadaşlarından. Ama İmparator, eserin sadece kısa bir bölümünü dinlediği halde, yakılmasına izin vermemiş bu destanın. Tabii 2000 yıl önce meydana gelen bu olaylarla ilgili dönemin tarihçilerinin güvenilirliğine bel bağlamamız gerekiyor ne yazık ki:) Evet, mitolojileri gibi Aeneis’i de değiştirerek almışlar Romalılar Yunanlılardan. Esere daha sonra değineceğim ama içinde geçen tanrılar da tahmin edeceğiniz gibi Roma tanrıları. Zeus, Hades, Hera’ya aşina kulaklarınız için kısa bir kim kimdir özeti çekeyim tanrılarda. Jüpiter (Jove)- Zeus Juno- Hera Venüs- Afrodit Neptün – Poseidon Mercury – Hermes Aeolus – Aynı Cupid – Eros Vulcan - Hephaestus Saturn – Chronos Minerva – Athena Apollo – Aynı Diana – Artemis Mars – Ares Evet, İngilizcesi ile Aeneid, bize göre Aeneis’in ana kahramanı, Odysseia’sı Truva Savaşının kaybedeni Prens Aeneas. Birinci kitapta kurtulanlarla savaştan kaçarken başlıyor kitap. Savaşların ve bir adamın şarkısını söylüyor daha ilk mısrada Vergilius. On ikinci kitapta da yine savaşlarla İtalya’da bitiyor hikayemiz. Baştaki yenik adam bir kahraman olarak yeni bir şehrin, Roma’nın kuruluş yolunu açıyor. Tabii bu kadar değil Roma İmparatorluğunun Konstantin’e kadar kabul gören destanı. Önümüzdeki dönemde kitaplarda geçenleri de açıklamaya çalışacağım blogda, telifsiz olması nedeniyle İngilizce şiire de yer verebilirim belki- gerçi oldukça uzun, bilmiyorum. Aslında böyle bir şeye ihtiyaç var mı tam olarak onıu da bilmiyorum. Neyse , gelişmeleri blogdan ( sacmaninbagladiklari.wordpress.com/2020/06/12/sacm... ) ve buradan takip edebilirsiniz. Herkese iyi okumalar.
The Aeneid
The AeneidVergilius · Wordsworth Classics · 2004430 okunma
··
653 görüntüleme
ghost okurunun profil resmi
Çok güzel bir inceleme olmuş, tebrik ederim. :)
Erhan okurunun profil resmi
Çok teşekkürler
L Büşra A. okurunun profil resmi
Emeğinize sağlık, Erhan Bey henüz mitolojiye giriş yapmadım. Güzel inceleme olmuş, kaydettim ilerde lazım olur diye.. Konu hakkında bilgim pek yok ama biraz bilgilendim sayılır. :)
Erhan okurunun profil resmi
Çok sağolun Büşra Hanım
2 sonraki yanıtı göster
Psyche okurunun profil resmi
Dün Cengiz Çevik'in Gaspare Diziani, 1733 tarihli bir resmi üzerine yazdıklarını çok beğenmiştim. hizliresim.com/HQBCQQ "Vadedilen Roma toprağına varışın ilk aşaması olarak yanan Troya'dan çıkış: Geçmiş Anchises, bugün Aeneas, gelecek Ascanius." #70015068 Bu dizeler Aeneis'in en sevdiğim bölümü olabilir... Jean- Jacques Rousseau da Toplum Sözleşmesi'ne Aeneis'ten dizelerle başlar: "Foederis aequas / Dicamus leges" (Vergilius, Aeneis, XI, v. 321) Dizelerin Türkan Uzel çevirisi şöyle: "Eşit yasalarla bir de anlaşma yapalım" Aeneis'in yazılış dönemindeki etkisi kadar Rönesans sonrası düşüncelerde de izlerini bulmak mümkün. İncelemeniz için çok teşekkür ederim, bunu çok istiyordum. :)
Erhan okurunun profil resmi
Teşekkürler, biliyorum, o yüzden başladım zaten :) Gerçi hala emin değilim kitapları tek tek açıklamanın gerekliliğine. Yani internetteki kaynakların üzerine bir şey koyabileceğimi düşünmüyorum fazla. Üslup değişimi olur en çok, o da ukalalık olarak yorumlanabilir belki. Bakalım artık :)
2 sonraki yanıtı göster
Zorro okurunun profil resmi
Okumadım ama çok uzun muhtemelen yararlıdır paylaşıyorum elinize sağlık
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.