(İNCELEME SPOILER İÇERİYOR) İnsanın değerinin pragmatist bir yaklaşımla belirlendiğini anlatan çok güzel bir eser. Günümüzde de kendini fazlasıyla hissettiren çıkar odaklı insan ilişkilerine ustalıklı bir somutlaştırma... ''Öteki''nin kriterlerinden biri üzerinde duruluyor kitapta: İş görürlüğün kaybedilmesi. Farklı düşünüşlerle konuyu daha da derinleştirebileceğimiz ve her okuyuşta farklı birtakım anlamları aralayabileceğimiz bir öykü. Burada belirgin bir tanesi üzerinde duracağım. Gregor Samsa isimli baş karakterimiz babasının iflasından sonra aileyi geçindirmek için bir pazarlama işi edinir kendine. İşi kendisinin tek dayanağı haline gelen Samsa, şirkette edindiği ''saygınlığından'' başka bir şeye sahip değildir. Bu saygınlık tamamen faydacılık esasına dayanmaktadır. İşini aksatmaması, hiç hasta olmaması gibi ufak ayrıntıların onu zihinsel bir doyuma ulaştırdığı kadar fakirleşen benliğiyle o günden günümüze süregelen toplumun bireydeki iç boşaltıcı özelliğine yöneltilen eleştiriyi hissettim. Samsa'nın bir gün kendisini yatakta bir böcek olarak bulmasıyla başlar öykü. Artık işini sürdüremeyecek durumdadır. Bunun bir rüya olduğunu düşünür, düşünmek ister. Tek odak noktasını kaybeden insanın boşluğunu yaşayacaktır bundan sonraki yaşamında. Var ettiği maddi değerlerle birlikte kendisinin de yok olduğunu anlaması fazla zaman almaz. Böcek metaforunun seçilmesi çaresizliğin yanında en çok da toplum tarafından ötekileştirilmeyi, birey olarak reddedilmeyi temsil etmektedir. Çalıştığı şirkette gösterdiği çaba sıradanlığın kıskacına alınmıştır. Bu nedenle gösterdiği onca çabanın takdiri yerine bir günlük aksama ile kapıların yüzüne kapanması incelikli bir şekilde yerleştirilmiş öyküye. Sıradanlaşan ayrıntıların yeni gerçekliği oluşturduğu ve başkalarınca hızlı benimsenen yararlı gerçekliğin varlığının değil, yokluğunun hissedileceği aktarılmış. Samsa'nın bu formda insanları anlayabilmesi ancak insanların onu anlayamıyor oluşuysa iletişimin iki alıcı gerektirdiğine ufak da olsa bir şekilde bağlanabilir diye düşünüyorum. Öykünün sonunda karakterin çaresiz ve anlaşılmamış bir şekilde ölmesiyse bireyin düşlerinden, değerlerinden (Her ne kadar sıradan olursa olsun) koptuğunda yaşayamayacağının altına kalın bir çizgi belki de. Bunun altına çizgi çekilirken insanın değerinin yokluğunda da hissedilmeyecek ölçüde silinmesi aşamasıyla nokta koyulur öyküye...

DönüşümFranz Kafka · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2022223,2bin okunma

·

7 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

A2889