Tatyana İvanovna'nın dediği gibi: ''Aman Tanrım, ne enfes bir roman!..'' Kitap çok akıcıydı. Dostoyevski'nin neden bu kadar iyi bir yazar olduğunu bu kitabında da anlıyorsunuz: Her iki sözden biri not etmelik. Öncelikle söylemek istediğim Yegor İlyiç üzerine. Adam o kadar temiz, o kadar uysal ki anlatılmaz, yaşanır. O kadar mütevazı ki kendinden başka herkesi övüyor. Bu kadar saflık da iyi bir şey mi, ona siz kadar verin. Ama Dostoyevski bize Yegor İlyiç ile insanların ne kadar pislik, insanları insanlara karşı kullanan varlıklar olduğunu belirtiyor: ''Zira hayatında en az önem verdiği şey kendi çıkarıydı. Bu yüzden ömrü boyunca, hatta yollarına çıkarını feda ettiği kimseler tarafından bile alaya alınmıştı.'' İnsanlar işte, ne yaparsın... Bu pislikleri görünce aklıma Stefan Zweig'ın Karmaşık duygularındaki şu sözler geliyor: ''Belki de hayat güzeldi; sadece kendisi yanlış anlamıştı. Belki de insan, başkalarının canıyla beslenen yırtıcı bir hayvan gibi gaddar, hırslı ve sinsi davranırsa hayat iyi ve güven doluydu, sevecen ve temkinliydi.'' Aslında bunlara şu cevabı vermek gerek: ''Merhamet beklememek gerek, Çünkü çıkarcılık vicdan bırakmamış kimsede.'' -Shakespeare, Atinalı Timon Maalesef böyle işte. Bu dünyada iyi olan, temiz olan ''Yegor İlyiç''leri bile sömürüyorlar. Bir de ''Foma Fomiç''ler var. Asıl budala olan onlar. Dostoyevski Foma Fomiç ile de bize insanların ne kadar tutarsız olabileceklerini ve -aptal olsa bile- karşısındakini ne kadar kontrol edebileceğini gösteriyor. Erdemden bahsediyor, erdemsizin teki. Dürüstlükten bahsediyor, kendi kendine bile yalan atıyor. Terbiyeden bahsediyor, Charles de Kock okuyor. Kibirden bahsediyor, onda dağlar kadar var. Kısacası tüm zıtlıkları Foma Fomiç barındırıyor. Aslında bunların suçlusu köyüler çünkü Foma Fomiç'in aptalın, cahilin teki olduğunu bilmiyorlar; Foma Fomiç de bir nevi kendisinin akıllı olduğu, ona hürmet edilen bir ''ütopya''da yaşıyor. Tabii böyle aptallar da arada bir iyi şeyler yapıyor, sonlara doğru görebiliyoruz bunu. Kısacası Dostoyevski bu kitapta bizlere ilginç karakterler çizmiş. Ve ayrıca şehrin insanlarının köydekinden farksız olduğunu belirtmiş. Tabii Dostoyevski varsa kesinlikle okunmaya değerdir. Faydam dokunduysa ne mutlu bana, keyifli ve verimli okumalar.

Stepançikovo KöyüFyodor Dostoyevski · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20193,641 okunma

··

144 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.