İnsanda estetik beğeninin gelişmesinde, doğuştan gelen özelliklerin, eğitimin ve ilim öğrenilmesi suretiyle bir bilinç düzeyinin sağlanmasının yanında, insanın içinde yetiştiği çevresel faktörlerin de etkili olduğunu söylemek mümkündür. Çevresel faktörlerin etkisiyle estetik algıda yatay bir değişim ortaya çıkar ki, bu durum çoğulculuğu ve estetik çeşitliliği sağlar. Bilinç düzeyindeki değişim ise estetik algıyı dikey olarak değiştirir. Yani düşük düzeyli bir bilinç, düşük düzeyli bir estetik algıyı, yani estetik kabalığı ortaya çıkarır. Mesela sert bir iklim sert mizaçlı insanlar ortaya çıkarabilir belki, ama bu onların anlayışlı, düşünceli insanlar olmalarına engel değildir. Çünkü anlayışlı insan olma bilinç düzeyi ile ilgilidir. '
Kur’an bütün âlemleri ve içinde yaratılmışları şahit olunacak, ders alınacak ayet (işaret) olarak takdim eder. Bunu estetik nesne olarak anlayabiliriz. Öyleyse, güzelliğin, ihtişamın, uyumluluğun gözlemleneceği estetik nesnedir kevni ayetlerin her birisi. Kur’an ”güzel" kelimesini isimlerden, yani nesnelerden çok fiilleri nitelemek için kullanır, ”sabr-ı cemil” gibi. Yani bir tutum olarak... Bu da estetik özneye, onun tavır alışma yani estetik yargısına tekabül eder. Yani Kur’an güzelliği bakılandan çok bakanın tutumu ile ele alır. Fakat nesnenin kendisindeki alımlılığı inkâr etmez. Ayet veya fitne (imtihan) unsuru oluşuna dikkat çeker. [Kur'an 3/14, 64/15]
·
3 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.