Sanatın ne olduğunu kavramamıza yardımcı olduğu kadar sanatın ne olmadığını da çok iyi anlatan gerçek bir klasik deneme. Yüz küsür yıl sonra dahi geçerli tespitler ve önerileri barındıran bir kitap. Kitabı ikinci okuyuşum ve çok ilginç bir tesadüf olarak bu incelemeyi okuduktan sonra trt2 de ikinci kez kare filmini izledim, ayrı yüzyıllarda yapılmış bir deneme kitabı ile sinema eserinin birbirini çok yararlı bir biçimde tamamladığını düşünüyorum. Akılda kalan en önemli tespit ise sanatın bir duyumsama ve duyguların aktarımı olduğu. Günümüzde resim, heykel, müzik, roman, şiir, mimari vs alanlarında sanat eseri olarak yutturulan yapıtların ne kadar fazla olduğunu anlamama ışık tuttu. Sanat öğreten kurumlar ve eleştirmenlerin sanata verdiği zararı görmemi de sağladı. Wagner ve Shakespeare eleştirileri ise çok çarpıcı.