Okumaya başlamadan önce yazarı, yazarın yaşadığı dönemi ve Isa ile ilgili anlatıları okumak gerekiyor. Böyle bir şey yapmadım, pişmanım. Çünkü okumaya başlayıp kafamı kaldırdığımda" ben ne okudum "dedim. Açıkçası ne yazarı ne kitabı biliyordum. Tesadüfen okul kütüphanesinde bulup aldım. Meğer dizisi de varmış.
Yazar şu ana kadar okuduğum Rus öncüllerinden çok farklı bir anlatım, ironi ve mizaha sahip. Hayal gücüne hayranlık duydum. Bilim-kurgu, ütopya, tarih ve dini hikayelerle iç içe bir anlatımla kara bir kedi ve şeytan Woland ile Moskova semalarında dolaşıyorsunuz. Üstat yazarın kendisi , Margarita karakteri ise eşi Elena'dan esinlenilerek yaratılmış. Şeytan Woland'ın şeytani planlarıyla roman kahramanlarının hepsi delilik sınırında dolaşıyor, hatta Üstat dahil bazıları bir anda akıl hastanesinde buluyorlar kendilerini. Zaten kitabın çoğunda sihir, büyü var. Bir anda Rusların o dönem tamamen karşı olduğu dolarlar ortaya çıkıyor, kimin neye zaafı varsa onu önüne seriyor Woland.
Ustanın yazdığı romanın konusu ise İsa zamanında geçiyor. Bulgakov'un babası din profesörü, iki büyükbabası ise rahipmiş, kendisi dinle ilgili olmada da esinlenmiş atalarından, çoğu dini hikayeyi de komik ve dalga geçer gibi anlatıyor. Hristiyanlık hikayelerini bilmediğim için bu kısımları okurken anlamadığım için sıkıldım.
Romanın ortalarına kadar zorlandım aslında, sonra ise öyle değişik bir maceraya atıldım ki, film izler gibi canlandı sahneler." Ah Woland iyilik mi yapıyorsun kötülük mü, kimin kaderini çiziyorsun ?" dedim.
Kitaptaki ironiyi başta soyledigim gibi Rus ve Hristiyanlık tarihini bilmeden zor algılıyorsunuz. Ama Rus yönetimi algılamış ki yazarla epey uğraşmışlar, kitabı yayınlatmamışlar. 1928'de yazmaya başlamasına rağmen 1940'da ölene kadar bu kitap üzerinde çalışmış yazar. Hâlâ "Rusluğu şüpheli" bir yazar sayılıyormuş. Oysa dünyanın en büyük yazarlarından biriymiş.
