Merhaba... Mağaradakiler Kitabına Platon’un “Mağara” metaforuyla giriş yapar Cemil Meriç. Güneş ışığı vuran bir kapı, sırtı kapıya dönük insanlar ve onların tek gerçeklikleri duvara vuran gölgelerden oluşan bir mağara. Bu mağaradan kurtulan, cisimlerin gerçeklerini, suyu ve güneşi gören bir kişi, eğer tekrar mağaraya dönüp insanlara bunu anlatmaya kalksaydı ona inanmazlar ve alay ederlerdi. İşte bu mağaradan kaçan ve insanlara gerçeği anlatmaya çalışanlar, aydınlardır. Bu metafordan hareketle kitabın birinci bölümünde “mağaranın dışındakiler” olarak aydınları anlatır yazar. Bu bölümü ikili bir ayrıma tutarak, Avrupa’da aydın yani entelektüelleri ve entelijansiya yani Rusya’da aydın kavramlarını ayırarak inceler. Peki, kimdir entelektüel? O karışık, anlaması ve sınıflandırması zor bir kavramdır Meriç’e göre. Sağa ve sola göre entelektüel tanımlamaları içinde çeşitli düşünürlerin entelektüel tariflerini yazar Meriç. Sağa göre entelektüel; hükümlerini aklın ışığında vermeli, dürüst ve hoşgörülü olmalıdır. Entelektüeller ayrı bir toplumsal sınıf değillerdir fakat ortak davranışları ve çıkarları bakımından da bir sınıfa benzerler. Zaten entelektüelin ortak bir tanımı da yoktur. Üzerinde anlaşmaya varılan tek yönü: “eleştiricilik”tir. Sola göre entelektüel ise; tarih sahnesine çıkan her sosyal sınıfın, kendisiyle beraber yarattığı bir sınıftır. Türk aydınına göre aydın tariflerine de yer verir yazar. Nitekim her bir tarif kendi içinde kimi eksikleri barındırır. Tüm bu tasniflerin ışığında bir entelektüelin özelliklerini; “zamanın ilmini bilmek, peşin hükümden ziyade olayları kendi kafasında değerlendirerek karar vermek, dürüst, uyanık ve cesur olmak” olarak sayar. Sahip olması gerektiği özellikleri sıraladıktan sonra entelektüellerin tarihsel gelişimini de anlatır Cemil Meriç. Kısacası okuyun, okutturun.

MağaradakilerCemil Meriç · İletişim Yayıncılık · 20032,961 okunma

··

14 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.