klasik anlamda eğitim denilen süreç içinde, herkes
aynı bilgiler üzerinde çalışıp, aynı soruların sorulduğu sınavlarda,
aynı cevapları vermeye zorlanır. Bunu yapamayan ya da yapmayı
reddeden öğrencilerse başarısız sayılır. Bunun en kısa adı müfredattır.
Bu şekilde çocukluktan itibaren yıllar boyunca yavaş yavaş tek
tipleştirilen zihinlerin de gün gelip şaşırtıcı bir buluşa imza atmasını
beklemek kuşkusuz akılcı değil.
2
Hollanda’da yolculukların %26’sı bisikletle yapılıyor.
12
2004 Flüoresan renklerde bir zebra balığı olan GloFish, ABD’de ev hayvanı olarak satılan genetiği değiştirilmiş ilk hayvan
24
AY’DA BAŞIBOŞ Şu anda Ay üzerinde terk edilmiş halde beş tekerlekli keşif aracı var
27
ÖLÜM RİSKİNİZ Sıradan bir uçak yolculuğunda ölüm riskiniz
otomobille 12 dakika boyunca 90 km/s hızla giderken aldığınız risk kadar.
28
“Tarım, gıdadan çok zenginlik birikimiyle ilgilidir. Kimi insanlara çok fayda sağlamıştır ve bu
insanlar o gün bugündür iş başındalar.” – Richard Manning, Harper’s Magazine, Şubat 2004
31
doğalgaz
üreticileri, bize ulaştırdıkları gaza çürük
sarımsak kokusu veren THT (Tetra Hidro
Teofen) ve TBT (Tetra Butil Merkoptan)
molekülleri ekliyorlar. Böylece hiçbir
kokusu olmayan doğal gazda bir kaçak
durumu gerçekleştiğinde yapay bir koku yayılıyor,
33
1995 yılında İsviçreli biyoloji
profesörü Claus Wedekind, Büyük Doku
Uygunluk Kompleksi adını verdiği bir
deney yaptı. Deneyde erkeklerden oluşan
bir gruba iki gün boyunca çıkarmayacakları pamuklu tişörtler giydirildi. Bu süre
boyunca üzerlerine sinebilecek her türlü
kokudan uzak durdular. Ardından beden
kokuları sinmiş olan tişörtler kadınlara
verildi ve koklayarak hangisinin kendileri
için daha uygun olduğuna karar vermeleri
istendi. Deneyde her bir kadına altı tişört
verilmişti; bunlardan üçü kendileriyle
benzer özellikler taşıyan, diğer üçü ise
tamamen farklı genetik özelliklere sahip
erkekler tarafından giyildi. Kadınlar hangi
tişörtün kime ait olduğunu bilmeden,
her birini memnuniyet, çekicilik ve
yoğunluk bakımından değerlendirdiler.
Deneyin sonucunda, kendilerinden farklı
genlere sahip olan erkeklerin kokularını
çekici buldukları görüldü. Bu durum, tıp
açısından daha sağlıklı bir üremeye işaret
ediyor. Yani kadınlar, erkekleri kokuları ile
değerlendirerek çekici olup olmadığına
karar verebiliyor, üstelik türlerinin
devamı için mükemmel genleri
yaratacakları eşleri seçebiliyorlar.
Fakat doğum kontrol hapı
kullanan kadınlar, bunun tersi bir
eğilim sergileyerek, kendilerine
genetik açıdan en çok benzeyen
erkekleri çekici buldular. Çünkü
bu hapların kimyasal bileşimi,
vücuda zaten gebe olunduğu
sinyalini iletmek üzerine kurulu.
Dolayısıyla hamile kadınlar,
doğanın bir koruma faktörü
olarak genellikle kendilerine
benzeyen genetik özellikleri tercih
ediyorlar Farklı genler cinsel
çekim yaratırken, benzer genler
de bebeğin korunmasına ve iyi
yetiştirilmesine yardımcı olacak
yakınlık hissini uyandırıyor
34
geçmiş deneyimler bizleri aynı hataları
yapmaktan alıkoyuyorsa, empati de o
oranda sorunları çözmemize yardımcı
oluyor.
35
Bilim
insanlarına göre; aslında mutluluğu ya
da hüznü koklayabiliyoruz. Çok mutlu
olduğumuzda yediğimiz bir yemek
bile, daha sonra her karşılaştığımızda
aynı duyguyu yaşamamıza sebep
olabiliyor. Hatta bazı özel kokuların alışveriş merkezlerinde kimyasal olarak
duyguları uyandırmak, memnuniyet
ve bağlılık hissettirmek için kullanılmasıyla, müşterilerin mağazada uzun
süre kalması bile sağlanıyor.
36
Parfümler, çiçek ve çeşitli bitkilerin
ya da ceylandan elde edilen misk
ve balinaların salgıladığı amber gibi
bazı maddelerin kullanılmasıyla, temelde
bitki ve hayvanların cinsel çekiciliğinin
insanlara aktarılmasına dayanıyor. Artık
misk ve amber gibi elde edilmesi zor ve
oldukça pahalı olan maddelerin yerine
sentetik alternatifler üretilmeye başlandı.
37
Bilim
adamlarına göre; görme ve koklama duyuları bir arada
çalıştığında burun içindeki olfaktörler, beyindeki
nöronlara kokuyu ayırt etme ve tanımlama konusunda
daha ayrıntılı bilgi iletebiliyor.
37
“İnsanlar yürümede en iyi insansı robota
kıyasla %15 daha verimli ve insanın yağ tabakası bataryalardan 30 kat daha yüksek yoğunlukta enerji saklayabiliyor
51
JUPİTER’DE TANRI TOR’UN YAŞADIĞINA
İNANILIYORDU VE PERŞEMBE GÜNÜ İÇİN BU
NEDENLE “TOR’UN GÜNÜ” ANLAMINDAKİ
THURSDAY KELİMESİ SEÇİLDİ.
70
9.000 METREKARE Dünyanın en büyük LED ekranı olan Pekin SkyScreen’in alanı. Bir futbol sahası 6.400 metrekare
92
Dünyanın en kötü
çevre kirleticisi nedir?
Kurşun
94
Neden Bazı
İnsanların Aksanı Var?
Aslında herkesin aksanı var
95
Cam Katı Bir Madde
Olduğu Halde Neden
Saydamdır?
Işığın, camdan yansıyabilecek
kadar çok enerjisi yok
97