salam. Təfsir kitablarında hər bir düşünür öz rəyini qatır, öz fikrini qatır. Hər təfsir kitabında fərqli birşey yazılır. Ona görə də, məncə Quranı ilk öncə təfsirsiz, mötərizələrdəki əlavələr də olmadan oxumaq lazımdır. O zaman insan Quranın fikrini öyrənir, hansısa ruhaninin Qurandakı ayə haqqındakı fikirlərini yox. Ona görə də, hələki təfsirlərə üstünlük vermirəm. Arada olur ki, normal bir ayədir, gəlib elə düz qoş edirlər ki, guya möcüzədir, heçvaxt bilinməyən şeyi 14-cü əsrdə bilib, buna görə də Allahın möcüzəsi kimi qələmə verirlər. İnsan da oxuyur təfsiri, inanır ki hə doğurdan möcüzədir, amma əslində bu məlumat heç tam da elmlə üst-üstə düşmür, və ya eramızdan 4 minillik qabaq belə bu bilinirdi. Bunu deməkdə məqsədim Quranda səhvlər olmasını demək deyil, sadəcə bəzi təfsirlərin normal ayəni möcüzə kimi göstərməsidir. İstər fiziki cəhətdən, istər maddi cəhətdən, istər mənəvi cəhətdən, hər bir cəhətdən qadınla kişi, hətta bir fərd ilə digər fərd fərqlidir. Eyni ola bilməz,eyni olsaydı ikilik olmazdı zatən, bir vücud olardılar. Amma fərqli olmaq mütləq birinin üstün, birinin aşağı olması anlamına gəlmir. Müsəlmanlar arasında ixtilaf doğurmaya bilər, zatən burada ixtilaflı birşey yoxdur, sadəcə Quranın bu barədə fikiridir. Sadəcə, bu məsələlərə baxış nisbi olduğu üçün dəyişə bilər, biri razılaşa bilər, biri yox. Kiminsə də razılaşıb razılaşmaması nə Quranı nə də həmin insanı səhv çıxarmır. Sadəcə fərqli ola bilər.