GERÇEKTE AMPULÜ İCAT EDEN
KIMDI?
Thomas Edison ampulü icat
etti, Nikola Tesla da onu aydınlatmayı başardı diye biliriz.
Elektriği ışık elde etmek için
kullanma fikri ilk olarak 200 yıl
önce ortaya çıktı. İngiliz kimyager Humphrey Davy, elektrik
akımını kablolardan geçirince
bu kabloların ısındığını ve bir
noktadan sonra ışığın ortaya
çıktığını görmüştü. Ama bu
akkor ışığı pratik bir şekilde
ortaya çıkarıp sabitlemenin bir
yolunu bulamadı çünkü istediği
nitelikte bir malzemeye sahip
değildi.
Thomas Edison’ın 1879’da
bunun nasıl başarılabileceğini
çözdüğü ve böylece ampulü yarattığı söylenir. Ancak aslında
bunu ilk başaran kişi de yine
İngiliz bir kimyagerdi. Warren
de la Rue, yöntemi Thomas
Edison’dan 40 yıl önce geliştirdi. İnce tellerin yüksek dirence
sahip olduğunu görmüş, tarihteki ilk ampulü üretmişti ama
bunun için kullandığı malzeme
son derece pahalı olan platindi.
Dolayısıyla ortaya yeni bir
sorun çıkmış oldu. 1878 yılında
yine bir başka İngiliz kimyager,
Joseph Swan karbon bazlı
malzeme kullanarak ampulün
ömrünü biraz daha uzatmayı
başardı. Üstelik bu kolay üretilebilecek bir ampul modeliydi.
Ancak bu ampul bir vakum
pompası kullanarak yanabiliyor
olduğu için yine pek verimli
bir yöntem olamadı. Çünkü o
zamanlarda kullanılan vakum
pompaları verimsizdi. Ardından
Amerikan mucit Charles Francis Brush daha verimli vakum
pompaları üretme işine girişti
ve bunu başarınca parlak ışık
yayan ampulleri elde etti.
Tarihin ilk ticari ampulleriniyse Kanadalı mucitler Henry
Woodward ve Matthew Evans
üretti. Ne var ki icatları pek ses
getirmedi. O sırada ampul konusundaki çalışmalarına devam
eden Edison, Kanadalı mucitlerin
yönteminin bir benzerini üreterek patentini almayı başardı.
Aslında Edison’ın bu buluşa yaptığı katkı, kullanılabilecek en iyi
malzemeyi belirlemiş olmasıydı.
Uzun süren çabaları neticesinde
fark etti ki ampul için en uygun
malzeme karbonize edilmiş
bambu tellerdi.
Sayfa 92Kitabı okudu
··
2 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.