Bilim uğruna elimi
ineğin içine soktum
MATTHIAS HESS, D AV I S ’ T E K I C A L I F O R N I A
ÜNIVERSITESI’NDE YARDIMCI DOÇENT
İneklerin bağırsakları büyülüyor beni. İneklerin midesini oluşturan
dört bölümden en büyüğü olan işkembedeki mikroplar, bitkileri inanılmaz derecede iyi parçalıyor. Bu süreci incelemek daha iyi inek yemi
tasarlamamıza, bunun da büyükbaş hayvanların yol açtığı sera gazlarını en aza indirgememize yardımcı olabilir. Hatta belki kendi ba-
ğırsaklarımızı bile optimize edebiliriz.
Bu soruları laboratuvarda incelemek için yapay bir inek bağırsak
sistemi kurdum. Daha çok bira mayalama sistemini andırıyor. Ama
sistemin çalışması için canlı işkembe örneklerine ihtiyaç duyuyorum
ve bunun için de resmen ellerimi bir ineğin midesine sokmam gerekiyor. Bunu fistüle edilmiş yani karnına delik açılmış bir inekle yapmak
olanaklı. Bir veteriner hayvanın böğrüne bir delik açıyor, sonra işkembeyle deri arasına plastik bir contayla mühürlenebilen bir tüp yerleş-
tiriyor. Bu işlem ineği hiç rahatsız etmiyor. Çok şaşırtıcı. Bazen cerrahi operasyon sırasında hayvan yemek yemeyi sürdürüyor.
Delik açıldıktan sonra elinizi istediğinizde işkembeye sokabilir, istediğinizi çıkarabilirsiniz. Sıvıları almak en kolayı. Delikten içeri bir tüp
sokup içindekileri çekin. Katılarsa daha çok uğraş gerektiriyor. Baş-
langıç kısmı zor değil. Elinizi delikten içeri sonuna kadar sokuyorsunuz. Ama içerisi çok sıkış tıkış. Dahası, sindirim sistemi kasları sürekli hareket halinde. Kolunuz sıkışıp içeride kalabilir. Kulağa çok kötü
geliyor, biliyorum. Böyle bir durumda soğukkanlılığınızı korumanız,
adalelerin gevşemesini beklemeniz gerekiyor. Ya da siz de benim
yaptığımı yapabilir, pis işi öğrencilerinize yaptırıp kollarının sıkışmasını izleyebilirsiniz. Merak etmeyin, onlar da bunu çok komik buluyor.
İşte bu yüzden favorim, inek laboratuvarımdaki yapay inek. İstediğimde açıp kapatabiliyor, tüm değişkenleri kontrol edebiliyorum. O
yüzden tüm sonuçlar önceden kestirilebilir. Eliniz de bağırsağa falan
sıkışmıyor.