İngiliz romancı, gazeteci, sosyolog ve tarihçi Herbert George Wells, Zaman Makinesi adlı bilimkurgu kitabıyla oldukça tanınan bir konuma gelmiştir. Sosyalist ideallerin savunucusu Wells bir süreliğine, en iyi siyasal sistemin sosyalizm olduğuna inanan ve toplumsal reform talep eden Fabian Derneği’nin bir üyesi olarak kalmıştır. Hayatının sonuna kadar üretkenliğini yitirmemiştir fakat son günlerini insanlığa dair daha karamsar fikirlere saplanarak geçirmiştir. Hiçbir şey geçmişin gelecek anlayışı kadar hızlı yaşlanamaz ve bir zamanlar son teknoloji gibi görünen bir şey, elli yıl veya daha uzun bir süre sonra sadece gülünç görünebilir. Kabul ediyorum, evrimsel biyoloji kadar ikna edici değil, ama zengin ve fakir arasındaki artan uçurum göz önüne alındığında yine de bir benzetme ve uyarıcı bir hikaye olarak ilgi çekici. Hikaye bir çerçeve hikaye olarak anlatılmış, yani anlatıcı, Zaman Yolcusu olarak anılan İngiliz bir beyefendinin evinde beş misafirden biridir. Bir akşam Zaman Gezgini, zaman ve uzay hakkındaki fikirlerini paylaşıyor ve ardından zamanda hareket edebileceğini iddia ettiği küçük bir saat büyüklüğündeki bir cihazın modelini gösteriyor. Zaman Gezgini, ince işlenmiş modeli masasının üzerine lambasının yanına yerleştirip bir düğmeyi çevirdikten sonra, küçük zaman makinesi ortadan kaybolduğunda tüm konuklar şaşkına dönüyor. Bir sonraki buluşmalarında, Zaman Yolcusu odaya solgun, elbiseleri de tozlu ve kirli girdiğinde misafirler şaşırır. Daha sonra, son sekiz gündeki olağanüstü deneyimini anlatmaya devam başlıyor, bu deneyim çoğunlukla çok uzak gelecekte, MS 802.701 yılındaki karşılaşmalarına odaklanıyor. Büyük beyaz bir sfenksin yanında, hepsi kıvırcık saçlı, tunik ve sandalet giyen bir grup küçük, narin, güzel, zarif insanlarla çevrilidir. Kısa süre sonra tek bir binada ortak olarak yaşadıklarını ve sadece meraklı bir fütüristtik meyve yiyen katı vejetaryenler olduklarını öğrenir. Böyle bir gelecek yarış, Zaman Yolcusu'nu (ve dolaylı olarak yazarı) bir dizi felsefi soru sormaya yönlendirir: Kadınlarla erkekler arasındaki bu yakın benzerlik, fiziksel güce ihtiyaç duyulmamasının veya kendilerini canavarlardan veya düşmanlardan korumanın bir sonucu mu? Neden Eloi (çocuklar sadece yetişkinlerin minyatürleri) olarak bildiği tüm bu insanlardaki aynılık? Bireysellik geçmişte mi kaldı? Merak eksikliği ve yazılı dil eksikliğinin nedenleri nelerdi? Mücadele ve ıstırabın görünürdeki kıtlığının nedeni nedir? Tüm gördükleri, sınıf ve rütbenin ortadan kaldırılmasının kaçınılmaz sonucu mu? Ancak, kendisinin de kabul ettiği gibi, hayatlarının koşullarına ilişkin genel varsayımlarının yanlış olduğu ortaya çıkıyor. Sonra, Zaman Makinesinin gittiğini keşfeder. Bu, yaşayacağı bir dizi şokun ilk örneğidir: Zaman Gezgini, günlerini birlikte yemek yiyip sohbet ederek, dans ederek, oynayarak ve seks yaparak geçirmelerine rağmen, Eloilerin birbirlerine karşı derin duygulardan yoksun olduğunu fark eder. Bu kesin gerçeği, çaresiz bir kadını nehirden aşağıya taşıdığını ve Eloi'den biri onu kurtarmaya gelmediğini gördüğünde keşfetti. Zaman Gezgini, onu sudan çıkarttı. Adının Weena olduğunu öğrendi. O ve Zaman Gezgini sonradan duygusal bir bağ kurdular. En sarsıcı keşif ise: Gelecekteki bu dünyada yaşayan ikinci bir ırk, daha büyük, daha vahşi, beyaz kürklü ve parıldayan gözlere sahip, makineleri ile toprak altında yaşayan bir ırk var: Morlock'lar. Zaman Gezgini, bu gelecekteki dünyanın dinamiklerini ne kadar çok kavrarsa, o kadar rahatsız edici olmaya başlar. Tüm bunlar, “sınıf ayrımının kaçınılmaz sonucu mu, bir tarafta aylak aristokratlar ve diğer tarafta emekçi halklar mı?” diye düşünür. Zaman gezgininin, gelecekteki bir toplum hakkındaki felsefi varsayımları paramparça oldu. Ne de olsa, geleceğin insanlarının bilim ve teknolojiyi koruyacağını ve genişleteceğini ve böylelikle ilaç veya giyim gibi şeylere ihtiyaç duyabileceği her türlü ihtiyacı karşılayacağını varsaydığından, zaman yolculuğunda yanında herhangi bir erzak getirmemişti. Ve aynı zamanda, geleceğin tek ve eşsiz bir insan ırkı olacağını varsaydığını düşünüyordu. İnsan ırkının ikiye bölüneceğini kim tahmin edebilirdi? Morlocks'un ortaya çıkmasıyla, Wells'in hikayesi üst düzey bir maceraya dönüşür. Yol boyunca, Zaman Gezgini, Morlock'larla bir demir sopayla ve insan gelişiminin en belirleyici parçası olan ateşle savaşır. Weena, pantolonunun cebine iki beyaz çiçek koyar, Viktorya dönemi İngiltere'sine döndükten sonra beş misafirine gösterdiği çiçekler, zaman yolculuğunun gerçek olduğunun somut kanıtı olan çiçekler... Kaçırılmaması gereken klasik bir bilim kurgu çalışması. Kesinlikle okumalısınız.

Zaman MakinesiH. G. Wells · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 201928,7bin okunma

··

125 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.