Universal devlet ve universismus: Çin’de, Hunlarda ve Göktürklerde universal cihan devlet anlayışı’nda, dünyanın hakanları Çin, Hun veya Göktürk kağanları olmalıdır. Hâlbuki Kutadgu Bilig’de, milli ve kavmî duygulardan arınmış bir universalismus, bir cihan devleti anlayışı vardır. Buradaki “Dünya Halanı”, yani Acuncı, bir filozof hakan tipindedir. Bu bakımdan Yusuf Has Hâcib, Plato (Eflatun) ile Konfüçyüs’e yakınlaşır görünüyordu, Onlara göre, hükümdar da filozof olmalıydılar. Nitekim, acuncu beg, (yani) halkı idare eden, bilgili, iyi insan, ne diyor, dinle, sözünde de bir filozof idareci ve “idealizm” vardır.
Sayfa 39 - pdf
·
16 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.