Item: Karartma Geceleri
Rating: 7 puan verdi
Author: The Misanthrope

The Misanthrope

@_alceste_·

25 Aralık 2020 21:13

224 syf.

· Kitabı okudu

7/10 puan verdi

5 günde okudu

Kısıtlamaların Çevrelediği Bir Yaşamda Özgürlükten İz Mi Kalır?

☞ II. Dünya Savaşı’nın hemen ardından gelen 1945–1960 döneminde tüm dünyada siyasi, ekonomik ve sosyal açıdan büyük bir dengesizlik ve karmaşa hakimdir. ☞ Bu dönemde Türkiye, savaşın dışında kalmayı başarmış olsa da II. Dünya Savaşı'nın olumsuz etkileri sosyal, ekonomik ve siyasal hayata yansımış. Türkiye'nin takip ettiği temel politika savaşı sınırlardan uzak tutmak olmuştur. Bu nedenle askeri alanda artan maliyetlerle birlikte halkta geçim sıkıntısı ortaya çıkmıştır. 'Savaşı görmeyen halk, açlığı ve yokluğu en şiddetli şekilde yaşamıştır. ' Halkın temel ihtiyaçlarına kota konulmuş, 1942'den itibaren ekmek karneye bağlanmıştır. ☞ Tüm bu yaşananlar, Türk Edebiyatı'nda; şair ve yazarların, toplum ve ülke sorunlarını hedef alan, toplumun eksik, aksayan ve düzeltilmesi gereken yanlarını ortaya koyan eserler kalem almasına zemin hazırlamıştır. ☞ Rıfat Ilgaz da toplumcu çizgide eser veren bu yazarlardan biri olarak yaşadığı dönemin izlerini taşıyan eserler kaleme almıştır. Karartma Geceleri'nde Rıfat Ilgaz'ın bu dönemde başından geçenleri, dünya görüşünü baş kahraman, 'Mustafa Ural' aracılığıyla anlattığı anı - romandır. « Rıfat Ilgaz, II. Dünya Savaşı döneminde öğretmenlik yaparken hayatında ve çevresinde gördükleriyle toplumcu bir anlayışa yöneldi. Halktan biri olması ve halkın çektiklerini kendisinin de çekiyor olması bunu ifade etme isteği ve ihtiyacı yarattı. Bu amaçla çıkardığı ilk şiir kitabı Yarenlik'te (1943) çevresindeki insan hayatını anlattı. Benzer bir anlayışla yazdığı ve şiirlerin bir kısmı okuldaki öğrencileriyle ilgili olan ikinci kitabı 'SINIF' (1944) toplatıldı ve Ilgaz hakkında soruşturma başlatıldı. O dönemde sağlık nedeniyle okuldan izinli olan şair bir süre saklandıktan sonra teslim oldu ve 6 ay hapiste yattı. » ( tr.m.wikipedia.org/wiki/R%C4%B1fat... ) ☞ 1974 yılında basılan Karartma Geceleri, Rıfat Ilgaz'ın hayatının tam bu dönemine ışık tutar. Kitabın baş kahramanı şair - öğretmen Mustafa Ural, yazdığı bir şiir kitabının toplatılması nedeniyle her yerde aranmaktadır. Ciğerlerinden hasta olan ve rapor alan Mustafa, bu nedenle hemen teslim olmak istemez. ☞ Hücresinde sorgulanmayı beklerken bulunduğu tarihi, 6 - 8 Haziran 1944 olarak tahmin etmeye etmeye çalışan M. Ural, bu tarihten başlayarak zamanda geriye dönüşlerle bir buçuk aylık kaçış serüvenini düşünmeye başlar. Mart'ın 9'undan itibaren aranmaya başlayan M. Ural, yakalanacağı korkusuyla İstanbul'un 'karanlık' ve soğuk sokaklarını günlerce, haftalarca dolaşır. Yakın dostları Cengiz ve Nihat'ın evine sığınır. Bu süreçte bazı dostlarının kendisine yüz çevirdiğini de görür. Tarih 24 Mayıs'ı gösterdiğinde bu kaçma kovalamaca son bulur ve Mustafa yakalanır. ☞ Kitap sadece Mustafa Ural'ın kaçış serüvenini anlatmakla kalmıyor. Yukarda belirttiğim gibi halka, halkın çektiği acılara yönelen Rıfat Ilgaz, başından geçenleri yazarken yaşadığı dönemin siyasal tarihi, toplumun yaşadığı koşulları, dönemin aydınları, gazeteleri ve dergileri ilgili kendi fikirlerini de dile getiriyor. ☞ II. Dünya Savaşı'nın diğer tarafındaki ülkelerin Türkiye’ye ani bir hava saldırısı düzenleyebileceği korkusuyla ülke genelinde *karartma* uygulaması başlatılmış. Kitap ismini bu uygulamadan alıyor. Karartma, aynı zamanda gazetelerin, dergilerin ve aydınların baskı altında tutulması, demektir. İlerici aydınların isimleri listeler halinde yayınlanmış. Türlü baskılara aldırmayan yazarlar, ya susturulmuş, ya Anadolu'ya sürgün edilmiş ya da içeri atılmıştır. (176) #97338458 ☞ İkinci Dünya Savaş'ına girmediği halde yorgun düşen halk ise; seferberlik ve sıkıyönetim ilan edilince büyük bir geçim derdine düşmüş. Temel gıdalar karneye bağlanmış. Kömür, çay, şeker .. ihtiyaçlar bulunmaz olmuştur. « Mustafa, kendi payına çok ilerisini düşünmüyordu, İkinci Dünya Savaşı'na girmeden yorgun düşen halkımızın biraz soluk almasını, insan gibi yaşama olanaklarını kazanmasını istiyordu, bir sanatçı olarak... Henüz politikaya güçle karışacak ne deneyimleri vardı, ne de yeteneği... Ama koşullar her gün biraz daha itiyordu onu eylemlerin içine. Belki bir gün...» ☞ Kısacası; Karartma Geceleri, 1940'lı yılların Türkiye'sini merak edenler, anlamak isteyenler için kurgusuyla, fikirleriyle, kavgasıyla ve otobiyografik yönüyle Rıfat Ilgaz'ın muntazam işlediği, okunmaya değer kitaplarından. Sabırla okuyan herkese teşekkür ediyorum. :)

Karartma GeceleriRıfat Ilgaz · Çınar Yayınları · 20094,450 okunma

··

159 görüntüleme

Gamze Ö.

@G_M_Z ·

03 Ocak 2021 15:31

Elinize sağlık.. Belki siz okumuş veya duymuşsunuzdur, daha önce okumayanlar için buraya aktarmak istedim izninizle. Rıfat Ilgaz'ın topluma ve halka bakış açısını oğlu Aydın Ilgaz mükemmel şekilde yansıtmış şu sözlerle: Rıfat Ilgaz, eğitimsiz bir toplumda yaşayan bireylerin şiddet ve baskı kullanarak hedeflerine varmak isteyeceklerini vurgulardı her zaman. Sanata, kültüre ve eğitime önem veren toplumların çağdaş olabileceğine inanırdı. Sanatçı onun için toplumun yol göstericisiydi. Bu yüzden, kendi deyimiyle, “gözü toplumda, kulağı halkta”ydı.

The Misanthrope

@_alceste_ ·

03 Ocak 2021 16:09

Okumamamıştım. İyi ki paylaştınız. 👍🏼 Aydın Ilgaz'dan bu güzel alıntı için çok teşekkür ederim. Keyifli okumalar... 🌼🙋🏼‍♀️

1 sonraki yanıtı göster

Çetin

@mr_cetin ·

25 Aralık 2020 21:25

Savaştan kaçan bir milletin, yoksulluğa ve açlığa mahkum olması. Zor bir yaşantı olsa gerek. Emeğinize sağlık :)

The Misanthrope

@_alceste_ ·

25 Aralık 2020 21:32

Tam olarak yaşanan durumun özeti bu maalesef. Daha önce Nazım Hikmet'le ilgili birkaç kitabı okuduğumda, Sabahattin Ali'nin Canım Aliye Ruhum Filiz'inde dönemin şartlarını az buçuk anlamıştım. Ama Rıfat Ilgaz, gerçekleri tüm yönleriyle başarılı bir şekilde anlatmış, gerçekten. Çok teşekkür ederim bu arada :)🙏🏼

3 sonraki yanıtı göster

Ebru Ince

@black ·

03 Ocak 2021 15:36

Ellerine ,emeğine sağlık :)) psikolojik olarak Mustafa ile sokak sokak saklanıp o hamam senin ,bu sabah namazı benim diye diye gizlenirken resmen ruhum yoruldu. . Nereye ,ne kadar kaçar insan sorusunu bol bol sordum kendime kitabı okurken .. Çok teşekkür ederim bu güzel ve kapsamlı incelem için ... Sevgiler ..

The Misanthrope

@_alceste_ ·

03 Ocak 2021 16:06

Gerilim filmi izlemek kadar geriyor insanı Mustafa'nın kaçışı :) oysaki kitabın en başında yakalandığını da biliyoruz :))) Rıfat Ilgaz 'ın usta kalemi nihayetinde :) Ben çok teşekkür ederim, güzel yorumunuz için ... Keyifli okumalar...🙋🏼‍♀️❣️

1 sonraki yanıtı göster

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

The Misanthrope