KLASİK(TEPKİSEL)KOŞULLANMA İLKELERİ
📍GÖLGELEME
iki nötr uyarıcı ve bir Koşulsuz uyarıcı
Koşullanma baskın uyarıcıya karşı oluşur, diğeri etkisiz kalır.
Ör;
✨️Hem köpekten hem de yüksekten korkan kişinin köpekten kaçıp yüksek bir yere tırmanması
(Köpek korkusu, yükseklik korkusunu gölgelemistir)
KLASİK(TEPKİSEL)KOŞULLANMA İLKELERİ
📍GARCİA ETKİSİ
Bitişiklik ilkesine karşı❌️
Koşullu uyarıcı ile Koşulsuz uyarıcı arasındaki sürenin kısa olmasına gerek YOK
Ör;
✨️Öğle yemeği pizza yer, akşam midesi bozulur. Sebebini pizzaya bağlar.
Uyarıcı Genellemesini savunur✅️
Ör;
✨️Tüm doktorlardan ve doktorları çağrıştıran her şeyden(hastane,önlük,ilaç eczane...) korkmak
KLASİK(TEPKİSEL)KOŞULLANMA İLKELERİ
📍ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİK
Çabalar etkisiz kalır. Durum kabullenilir. Artık çaba harcanmaz.
KLASİK(TEPKİSEL)KOŞULLANMA İLKELERİ
📍BİRLEŞİK KOŞULLANMA
İki nötr uyarıcı/ Bir Koşulsuz uyarıcı var.
Zil-Işık-Et
Köpek hem zile hem ışığa karşı koşullanarak salya salgılar.
KLASİK(TEPKİSEL)KOŞULLANMA İLKELERİ
📍ÜST DÜZEY(İKİNCİ DERECEDEN KOŞULLANMA)
ÖR;
✨️Bir öğretmenden azar işiten çocuğun öğretmenden korkmaya başladıktan sonra öğretmeni arabasında görüp daha sonra öğretmenin arabasını görünce de korkmaya başlaması.
✨️Oynadığı balonun aniden patlaması nedeniyle balonlardan korkmaya başlayan bebek, elinde balonla yaklaşan abisini görünce kendisinin elinde balon olmamasına rağmen korkmaya başlaması.
KLASİK(TEPKİSEL)KOŞULLANMA İLKELERİ
📍AYIRT ETME
Benzer uyarıcılara aynı tepkinin verilmemesi.
Ör;
✨️Bebeğin birkaç bayan arasından annesini gördüğünde tepki vermesi
KLASİK(TEPKİSEL)KOŞULLANMA İLKELERİ
📍GENELLEME
Koşullu uyarıcıya benzeyen diğer uyarıcılara aynı tepki verilmesi.
Ör;
✨️Her sakallıya dede demek
✨️Beyaz önlüklü dişçiden korkan çocuğun her beyaz önlüklüye korkarak tepki vermesi
✨️Zil sesine benzeyen çan sesine karşı köpeğin salya salgılaması
KLASİK(TEPKİSEL)KOŞULLANMA İLKELERİ
📍Kendiliğinden Geri Gelme
Sönen davranış pekiştirilmemesine rağmen koşullu uyarıcı(zil) ile karşılaşınca Kendiliğinden ortaya çıkar.
KLASİK(TEPKİSEL)KOŞULLANMA İLKELERİ
📍SÖNME
Koşullu davranışın, pekiştireç(et) verilmemesi sonucu zaman içinde kaybolması.
KLASİK(TEPKİSEL)KOŞULLANMA İLKELERİ
📍PEKİŞTİRME VE PEKİŞTİREÇ
Pekiştireç:
Davranışın yapılma olasılığını arttıran doğal uyarıcı(et)
🟢Birincil(öğrenilmemiş) P.
Koşulsuz uyarıcı➡️Koşulsuz tepki
Ör; et, pasta,su
🟢İkincil(öğrenilmiş) P.
Koşullu uyarıcı➡️Koşullu tepki
Ör; not,para,zil
‼️Pekiştireç tepkiden önce verilir.
KLASİK(TEPKİSEL)KOŞULLANMA İLKELERİ
📍HABERCİLİK
1️⃣ Olumlu(ileriye koşullanma)
Koşullu➡️Koşulsuz
Ör; Zil sesi(koşullu), etin(koşulsuz)geleceğinin habercisi.
2️⃣Olumsuz(geriye koşullanma)
Koşulsuz➡️Koşullu
Amaç: Koşulsuz uyarıcının bittiğini haber eder.
Ör; Teneffüs sırasında çalan zilin teneffüsün bittiğini haber eder.
KLASİK(TEPKİSEL)KOŞULLANMA İLKELERİ
📍BİTİŞİKLİK
Koşullu(zil) ardından Koşulsuz(et)verilmesi.
[peşe peşe]
30 sn'den fazla zaman girerse KOŞULLANMA❌️
"Kişi, 'hasbî' ilkeleri ile 'hisâbî' çıkarları arasındaki
'fark' kadardır."
Kelimenin Aramice/Süryanice/İbranice kökünde olduğu gibi 'fark' kişiyi 'azat eder' yani 'özgürleştirir'.
Kişinin kendi 'farkına varma'sı ve kendi-olmayanlardan 'farklılaşma'sı da bu özgürlükte köklenir.
"Kişi, 'hasbî' ilkeleri ile 'hisâbî' çıkarları arasındaki
'fark' kadardır."
Kelimenin Aramice/Süryanice/İbranice kökünde olduğu gibi 'fark' kişiyi 'azat eder' yani 'özgürleştirir'.
Kişinin kendi 'farkına varma'sı ve kendi-olmayanlardan 'farklılaşma'sı da bu özgürlükte köklenir. 
İhsan Fazlıoğlu
Allah, İnsana Devleti Yönetme İmkanı Verir de,
Bu Kişi; Devleti Yönetme Noktasında İşin Hikmetini Anlamaz.
Çünkü, İnsanlığın Evrensel İlkeleri Ayaklar Altına Alınmıştır. Esamesi Kalmamıştır.