Aşk, sevginin kanatlarında insanın yükselişidir. Bu yükseliş birkaç kademe sevgide kendini gösterir.
Sevgi ile aşk arasındaki fark hâkimiyet derecesiyle ölçülür. İnsan, gönlündeki hâle hakim olabiliyorsa buna sevgi denir.
Ama gönlündeki hâl insana hâkim ise onun adı aşk olur.
Sevgide irade vardır, ama aşkta irade elden gider.
Üstelik aşktaki insafsızlık, aşkın büyümesine vesile olur. Hiç bir âşık yoktur ki bana bu kadarı yeter deyip (aşkta insaflı davranıp) aşırı duygular beslemekten vazgeçsin.
Kaldı ki aşkta yok olmak, insanı dünya endişesinden kurtarır; hayatı güzelleştirir.
Dıştan bakıldığında aşk ile acze düşmek ve zebûn olmak gibi görünen bu hâl, aslında her âşıkın ulaşmayı istediği en son noktadır. Çünki aşk gelince irade gider ve irade gidince sorumluluk ortadan kalkar.
Sevgi, insanın hükmedebildiği duygudur; ama aşk insana hükmeden, insanı hükmüne alan duygudur.
Biline!