- Bugün inanan bir insana tamamiyle kabul edilebilir gelen pek çok davranış, onun eski "din kardeşleri" için tasavvur dahi edilemezdi. Bu sözcüğü tekrar tırnak içine aldım, çünkü o atalar bizimle aynı dini yaşamıyorlardı. Eğer bugünkü davranışlarımızla onların arasında yaşayacak olsaydık, hepimiz zındıklıktan, zinadan, sapkınlıktan ya da büyücülükten sokaklarda taşlanır, bir zindana atılır ya da ateşte yakılırdık.
Aptallar politika veya din diye adlandırılan tüm bu şeylere o kadar inanırlar ki coşku sel olup taşar. Bir şeye inanmak insana tahammül, sükunet ve denge getirirken onların inancı kendilerini olağanüstü kırılgan yapar.
Bizim ahlak sorunumuz, insanın kendisine karşı kayıtsızlığıdır. Bu, bireyin önemine ve biricikliğine ilişkin duyguyu yitirmiş ve kendimizi kendi dışımızdaki amaçların araçları yapmış olmamız, kendimizi bir eşya olarak görmemiz ve kendi güçlerimizin bize yabancılaşmış olması olgusunda ortaya çıkan bir durumdur. Kendimiz de, komşularımız da birer eşya haline gelmiş bulunmaktayız. Bunun sonucu, güçsüzlüğümüzü hissetmemiz ve bu güçsüzlüğümüzden ötürü kendimizi aşağılamamızdır. Kendi gücümüze güvendiğimiz için insana, kendimize ve kendi gücümüzün yaratabileceği şeylere hiçbir inanç duymamaktayız. Kendi yargı gücümüze güvenme yiğitliğini göstermediğimiz için insancı anlamda bir törelbilincimiz de yoktur.
Sayfa 261Kitabı okudu
Çünkü o benim için bütün insanlığın timsaliydi
Fakat bir türlü kendimi o şüpheden kurtaramıyordum. Dünyada bir tek insana inanmıştım. O kadar çok inanmıştım ki, bunda aldanmış olmak, bende artık inanmak kudreti bırakmamıştı. Ona kızgın değildim. Ona kızmama, darılmama, onun aleyhinde düşünmeme imkân olmadığını hissediyordum.Ama bir kere kırılmıştım. Hayatta en güvendiğim insana karşı duyduğum bu kırgınlık, adeta bütün insanlara dağılmıştı; çünkü o benim için bütün insanlığın timsaliydi.
Sayfa 148 - _149
Bir insana bir insan herhalde yeterdi.
Belki bu da kâfiydi. Bir insana bir insan herhalde yeterdi.
Fakat o da olmayınca? Her şeyin bir hayal, aldatıcı bir rüya, tam bir vehim olduğu meydana çıkınca ne yapılabilirdi? Bu sefer inanmak ve ümit etmek kabiliyetini ben kaybetmiştim. İçimde insanlara karşı öyle bir itimatsızlık, öyle bir acılık peyda olmuştu ki, bundan zaman zaman kendim de korkuyordum. Kim olursa olsun, temasa geldiğim herkesi düşman, hiç değilse muzır bir mahluk telakki ediyordum. Seneler geçtikçe bu his kuvvetini kaybedeceğine şiddetlendi. İnsanlara karşı duyduğum şüphe, kin derecesine çıktı. Bana yaklaşmak isteyenlerden kaçtım. Kendime en yakın bulduğum veya bulacağımı zannettiğim insanlardan en çok korkuyordum. "O bile böyle yaptıktan sonra!.." diyordum... Ne yapmıştı, bu malum değildi; ve asıl bunun için muhayyilem en fena ihtimaller üzerinde duruyor ve en ağır hükümleri veriyordu. Öyle ya... Bir ayrılık anında, basit bir heyecanın sevkiyle verilmiş bir sözü tutmamak için en kolay çare, münasebeti hiç münakaşasız kesivermekti.
Sayfa 147
İnsan, doğruluğu bilmeye ve sevmeye gücü olan bir varlıktır. Ama eğer o, (yalnız bedeni değil tüm varlığı) daha üstün bir güç tarafından tehdit edilirse, zavallı ve korkan bir varlık haline getirilirse anlığı etkilenir; işlevleri bozulup felce uğrar. Gücün felç edici etkisi yalnızca uyandırdığı korkuya değil, eşit ölçüde örtük bir vaade de
Sayfa 260Kitabı okudu
Yenilenen ilkyazlarda yenilenen çiçekler gibidir inanışlar.
Şimdi ki hep bilginsiniz, inanılmaz
Bir özdek yapısı kuruyorsunuz
Kıyamet gününü incelemeye elverişli;
'Bense beyin düzeninizi değiştirmekteyim
- Yaşatmak istiyorsak, yeni bir ad bulmalıyız
Tanrıya, İnsana, Evrene!
Sakın insana küsme evladım! Çünkü kötüler çoğunluk olsa da iyiye, iyiliğe, karşılıksız sevgiye inanan bir azınlık vardır. İnsanın iyi insanlara duyduğu sevgiye ve güvene ihtiyacı, su , hava, besin kadar büyüktür.
Sayfa 182Kitabı okuyor
Demek ümide başladıktan sonra kıskanıyor , kırılıyorsun ? Güzel olan bu mudur? Ümitten sonra inanış gelir , emniyet gelir , huzur gelir ve aşkı güzel yapan , insana kuvvet veren de ancak budur.
Sayfa 48Kitabı okuyor
"Bir insanın bir insana verebileceği en değerli şey dostluktur Mahur. Sevdiğin şairler başka şeyler demiş olabilir. Kusuruma bakmasınlar. Her şey geçer, dostluk kalır. Buna inanıyorum. Bu yüzden seninle yaşamak istiyorum. Zaman ne gösterir ikimiz de bilemeyiz. Ama dostluğumuzun hep bizimle olacağını biliyoruz."
