Kimi

"Çox kitab oxuma, yaxşı kitabı çox oxu!" deyimiylə kitabın yüz iyirminci səhifəsinə yetişdiyimdə geriyə boylanıb baxdım ki, müəllif həqiqəti deyir. Sonra da özümü qınadım, necə olub, bu qədər illər ərzində qəribə ad-soyadlı (adıyla bağlı müəllifə sual veriləndə təxmini bizim "Makedon" adlı film qəhrəmanımız kimi reaksiya göstərir), fərqli intellektə sahib, iti və qısa sözləriylə dərin təsir etmə gücünə malik Dücane Cündioğlunu tanımamışam. Barmağımı dişləyəndə necə olması sualının cavabını tapdım. Artıq on ildən çoxdur TV kanalları izlməyən insana bu da azdır, deyə özümə sitəm etdim. Dünyadan qopmağın da ölçüsü olmalıdır! İnternet məkanında da rastıma çıxmayınca müəllifi qaçırmışam demək.
Kitabdan sonra yazıçıyla təcili maraqlanmağa başladım. Məlum oldu ki, müəllif əvvəl siyasi qurumlara qatılıb, hətta dörd il həbsxana cəzası çəkib. Həbs müddətində mənəvi aləmində ciddi dəyişikliklər baş verib. Ordan xilas olduqdan sonra "Yeni Şafak" qəzetində köşə yazarlığı macərasına başlayıb. Fərqli məqalələriylə burda özünə xeyli oxucu topladıqdan sonra köşəsindən də bezib. Hər şeyini tərk edib, İstanbula bağlı Böyükadada 200 qutu kitabla tənhalığa çəkilib. Bəh-bəh, bu məlumata necə sevindim, gəl görəsiz! Adam adada özünə cənnət qurub, indi gəl qibtə eləmə. "Hardadır o bəxt biz qadınlarda? Uzun müddətlik hansısa adada qalmağa imkanmı var, özü də tənha!", deyə deyinirdim ki, birdən Vulf xanımın "Özünə aid otaq" kitabına yazdığım resenziya sonluğunda gəldiyim nəticəni yadıma salıb səsimi kəsdim, dedim "Özünə gəl!".
Başladım müəlliflə bağlı növbəti "macəraları" oxumağa. Müəllifin adaya, tənhalığa çəkilməsi keçmiş filosoflar Dekart, Kant, Şopenhauer və s. "cəmiyyətdən qaçaraq" özlərinə çəkilmələrini xatırlatmırmı? Sadə dildə desək, bütün diqqətlərini özlərinə, daxillərinə yönəldərək, mənlərini kəşf etməyə başlayıblar. Müəllif özü yazıb ki, evimdə üç motto (kitabının adı da belədir; motto sözünün mənası ingilis dilində sloqan, deviz, italyan dilində kəlmə deməkdir) asmışam. Qapımın üstündə yunan dilində "gnosei seauton" (nəfsini bil, özünü tanı). Digəri "memento mori’ (ölümü xatırla). Üçüncüsüsə "quo vadis" (hara gedirsən?)
130 səhifəlik bu kitabı birnəfəsə də oxuyub bitirə bilərsiniz, hər deyimin, sloqanın üstündə dayanaraq, tələsmədən, təfəkkür edərək də oxuya bilərsiniz. İstəsəniz mottolardan özünüz də yeni motto yarada bilərsiniz. Nəticə olaraq fikirlərdə özünüzlə də görüşəcəyinizdən əmin olun. Altını cızdığım mottoların bəzilərini qeyd etmişəm:
"Az-çox sevə bilərsiniz, az-çox bəyənə bilərsiniz, az-çox xoşunuza gələ bilər, amma əsla az-çox aşiq ola bilməzsiniz". (Burda Şəms Təbrizi gəldi ağlıma, "Eşqin bozu yoxdur").
"Tez-tez klişe istifadə etmək şüuru yaralayar".
"Bəzi fellərin hər iki halı gözəldir: sevmək-sevilmək, xatırlamaq-xatırlanmaq, bağışlamaq-bağışlanmaq. Çətin olanı birincilərlə kifayətlənməkdir".
"Öyrənəcəklərini bilsən, öyrəndiklərinə əhəmiyyət verməzsən".
"Həyatdan payını əksiltməyi gözə almayan biri nə düşüncədən, nə də sənətdən pay ala bilir".
"Çox kitab oxuma, yaxşı kitabı çox oxu!"
Qeyd edim ki, yazıçı həm də dilçidir, söz xəzinəsi zəngindir, kəlmələri yerli yerində, təsirli işlətməyin öhdəsindən məharətlə gəlib.
Xoş mütaliələr!
@mumogluceylan