Ahıska Araştırmaları
Yunus ZeyrekAbout Ahıska Araştırmaları
Ahıska Araştırmaları subject, statistics, prices and more here.About
Önsöz
Yirminci yüzyılın ilk çeyreğindeki vukua gelen hercümerç, Türkiye'nin birçok bölgesini ana gövdeden koparmış, her biri bir yana atmıştır. Bu bölgelerde yaşayan kanımızdan canımızdan insanlar, katliam, sürgün ve göç gibi tarifi imkansız felaketlere duçar olmuşlardır. Bunlardan biri de Ahıska Bölgesi ve Ahıska Türkleridir.
Ahıska, kuzeydoğu sınırımızda bulunan çok eski bir Türk coğrafyasıdır. Bu şehir ve çevresi, 1828 savaşlarıyla elimizden çıkmıştı. Hâlihazırdaki Türkiye-Gürcistan sınırı, Sovyet Rusya ile imzalanan 16 Mart 1921 tarihli Moskova Antlaşması'yla belirlenmiştir. Ahıska, bu tarihten sonra kesin olarak siyasi sınırlarımızın dışında kalmış olsa da, bölge ahalisi, 1930'lu yıllara, yani Stalin dönemi başlangıcına kadar Türkiye tarafıyla sosyal ilişkilerini kesmemiştir. Fakat Stalin'in baskı rejimiyle her şey sona ermiş, sınırlar kuş uçmaz bir duvar h'aline getirilmiştir. Nihayet bu baskının şiddeti günden güne artmış, Ahıskalılar, 1944 yılı kış mevsiminde topyekün sürgüne gönderilmiştir. Türkiye, bu büyük insanlık trajedisinden habersiz kalmış, bölgede olup bitenlerin farkına varamamıştır. Yanı başımızdaki coğrafyanın yerli ahalisinin sökülüp atılması, ne basınımızda ne ders kitaplarımızda ne de kamuoyunda bahis konusu edilmiştir - 1980'li yılların sonlarında patlak veren etnik hareketlerle totaliter rejimler çözülme sürecine girdi. Bu süreçte Ahıskalılar yeni bir faciayla sahneye çıktılar. Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan'da sürgün hayatı yaşayan Ahıskalılar, Sovyet rejiminin çatırdamasıyla yeni tehditlerle karşılaştılar. Nitekim 1989 yılında sürgünde yaşadıkları Özbekistan'ın Fergana Vadisi'nde cereyan eden olaylar, onları yeni bir göçe zorladı. TBMM, 1992 yılında Ahıska Türklerinin Kabulü ve İskânına Dair Kanun'u kabul etti. Bu kanunla bir kısım Ahıskalı Iğdır'a getirilip yerleştirildi. Zamanla bu kanunun uygulanmasından imtina edilmiş olsa da Ahıskalıların Türkiye'ye göçü devam etmektedir. Günümüzde eski Sovyet coğrafyasında darmadağınık olarak yaşayan ve sayıları dört ila beş yüz bin arasında olduğu tahmin edilen Ahıskalılar, ne eski vatanlarına dönebiliyor ne de bulundukları ülkelerin asli unsuru olabiliyorlar. Avrupa Konseyi tarafından takip edilen Ahıskalıların Ahıska'ya dönme meselesi, Gürcistan'ın gönülsüz davranması yüzünden bir sonuca ulaşamamaktadır. Bu dönüş hikayesinin uzaması, onları yeni arayışlara yöneltmekte, hatta bazıları istemeye istemeye ABD'ye gitmektedirler. Ahıska Türkleri üzerine hacimli bir kitabımız 2001 yılında neşredilmişti. Bölgenin tarihiyle birlikte 1944 sürgününün ağırlıkla işlendiği Ahıska Bölgesi ve Ahıska Türkleri adlı kitabımızın mevcudu kalmadı.
Konuyla ilgili yayın eksikliğini gidermek amacıyla, söz konusu kitabın neşrinden sonra kaleme aldığımız ve her biri bir yayın organında çıkmış olan araştırma ve inceleme yazılarımızın bir araya getirilmesiyle elinizdeki kitap ortaya çıktı. Tarih, coğrafya ve kültür konularında birçok bilgiyi ihtiva eden bu kitabın, konuyla ilgilenenlerin ihtiyacına cevap vereceğini ümit etmekteyiz. Kitabımızda tarihi bahisler özetlenmiş, daha ziyade kültürel araştırmalara yer verilmiştir. Bu yazılar arasında eski Ahıska Eyaletine dahil olan ve bugün Türkiye sınırları içinde yer alan Artvin ve Şavşat Bölgesiyle ilgili makaleler de bulunmaktadır. Bu makaleler, bölgenin tarih, coğrafya ve kültürel bütünlüğünün ifadesi olarak uzun zamandan beri birbirinden kopuk yaşayan akrabaların tanışmalarına da yardım edecektir. Kitabımızda, ünlü Türkolog Prof. Dr. Kırzıoğlu M. Fahrettin'in biyografisini de göreceksiniz. Rahmetli Hocam Kırzıoğlu, Türkiye'de Ahıska Bölgesiyle ilgili araştırmaları yapan ve yazan ilk bilim adamıdır. Bu vadide onun araştırmaları yolumuzu açmış ve ufkumuzu aydınlatmıştır. Bu sebepledir ki kitap ona ithaf edilmiştir. Kitaptaki birkaç yazı da Ahıska Bölgesiyle ilgili neşredilmiş bazı yayınlar üzerine kaleme alınmıştır. Kitapta, tarihi, siyasi ve stratejik yönlerden dünyanın dikkat çekici bölgelerinden biri olan Kafkasya ve Türkiye'nin Kafkasya eşiğindeki Ahıska Bölgesiyle ilgili araştırmalar yer almaktadır.
Kitabımın okuyucular, bilhassa genç araştırmacılar için yararlı olacağı ümidiyle mazlum Ahıskalı hemşehrilerimin tarihi dertlerinin dinmesine vesile olması için dua ediyorum.
Ankara, 15 Ekim 2006 Yunus Zeyrek
Author: 
Yunus Zeyrek
Estimated Reading Time: 9 hrs. 58 min.Page Number: 352Publication Date: November 2006First Publication Date: 2002Publisher: Kozan OfsetISBN: 9789759763558Country: TürkiyeLanguage: TürkçeFormat: Karton kapak
About the Author
Yunus ZeyrekYazar · 12 books
Ankara Gazi Üniversitesinde öğretim görevlisi ve Bizim Ahıska dergisi (2004)editörü.
Ardahan'ın Posof ilçesine bağlı Yolağzı köyünde 15 Ocak 1956 tarihinde dünyaya geldi. İlkokula köyüne 8 km mesafedeki Günlüce'de başladı. İkinci sınıfın yarısında Ardahan Yatılı Bölge Okuluna nakletti. Ortaokulu Silvan Yatılı Bölge Okulunda, liseyi Erzurum Atatürk Lisesinde okudu. Bir süre Atatürk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesine devam etti. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesinden mezun oldu. 1979 yılında Kayseri-Pınarbaşı Lisesinde Edebiyat öğretmeni olarak göreve başladı. Milli Kültür, Divan, Doğuş ve Türk Edebiyatı gibi dergilerde şiirleri çıktı. Ahmet Refik'in 1918'de kaleme alıp yayınladığı Kafkas Yollarında Hatıralar ve Tahassüsler başlıklı seyahat notlarını yeni yazıya çevirdi; bu kitap 1981'de Kültür Bakanlığı tarafından neşredildi. Gökçeada Öğretmen Lisesi, Çan İmam-Hatip Lisesi ve Tavşanlı Halk Eğitimi Merkezi Müdürlüğünde görev yaptı. Posoflu Âşık Zülali; hakkında araştırmalar yaptı ve bu araştırması Milli Eğitim Bakanlığı tarafından basıldı. 1988'de Türk kültür dersleri öğretmeni olarak Almanya'nın Münih şehrine gitti. Bu şehirde çıkan Türk gazetelerinde yazılar yazdı. Başta Münih olmak üzere birçok şehirde konferanslar verdi. 1994'te Türkiye'ye döndü. Şiirlerinden yaptığı seçmelerden meydana gelen kitabı 1998'de Milli Eğitim Bakanlığı tarafından basıldı. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde yüksek lisans eğitimini tamamlayarak bu üniversitenin Türk Dili Bölümünde göreve başladı. Birçok fakültelerde Türk Dili dersleri verdi; halen bu görevi devam etmektedir. Türk dili, halk edebiyatı ve tarih sahalarında araştırma ve incelemelerine devam etti. Bu alanlarda birçok kitabı basıldı. 2004 yılında Uluslararası Ahıska Türk Dernekleri Federasyonu Başkanlığına seçildi (2004-2007). 1944'te yurtlarından sürgüne gönderilen Ahıska Türklerinin vatana dönüş mücadelesine katıldı. Strasburg'da Avrupa Konseyi Parlamentosunda ilgili birimlerle görüştü ve rapor verdi. Ahıska Türklerinin yaşamakta olduğu Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya, Ukrayna ve ABD'de incelemeler yaptı. Bu konuyla ilgili birçok kitap ve makale yazdı, konferanslar verdi. 2011 yılı Ekim'inde Avrupa Konseyi Parlamentosunda Ahıska Türklerinin Hayatı konulu fotoğraf sergisi açtı. Bu sergi yurt içinde de birçok yerde açıldı. Tarihi Ermeni meselesiyle ilgili araştırmalarını ihtiva eden "Bu Dosyayı Kaldırıyorum" adlı kitabı basıldı; ayrıca bu konuda birçok yerde konferanslar verdi. 2004 yılından beri Ankara'da "Bizim Ahıska" dergisini çıkaran Zeyrek, 2013 yazında Tiflis arşiv ve kütüphanelerinde de araştırma ve incelemeler yaptı, malzeme topladı. Yunus Zeyrek, evli ve üç çocuk babasıdır.
