Amak-ı Hayal
Filibeli Ahmed HilmiSözler ve Alıntılar
Çünkü ölmek için önce olmak gerekir.
Bugün en ciddi eserler yeni nesil tarafından komediye veya alaya alınarak dalga geçiliyor. Bu yüzden hayatı bir makine, ruhu bir hayal, vicdanı basit bir mahkeme gibi görmek ve yaşamak anlamını görev ve erdem kabul eden bilginlerle bilim adamları ile dalga geçilmekte değil midir?
Ancak bu sistemde binlerce deli mevcut olduğunu düşündüm de sakın dünya büyük bir tımarhane olmasın dedim.
Bizim gibi gençlerin, kıymetli zamanlarının bir bölümünü geçimini sağlamaya, diğer bölümünü ise eğlenceye ayırmış olanların, mezarlıklarla uğraşmaya zamanı mı olur?
Kandiller yandı mı ellerine tespihlerini alır, dinlememek ve hiçbir şey anlamamak şartı ile camileri dolaşarak Kuran-ı Kerim ve vaaz dinlerlerdi. İkindi vakti kalkmak şartı ile oruç bile tutarlardı. Oruç tuttuğu halde namaz kılmaya lüzum görmeyenleri de vardı. Uzun bir namaz olan teravihe hiçbiri yanaşmazdı. Ramazan bitti mi, bunların din duygusu da “elveda” der, giderdi. Mevsim elbisesi giyme şeklinde olan bu çeşit dindarlığa ben her sene hayret ederdim.
İşte bu bilgi yığınının altında bir gün kendimle baş başa kalıp vicdanımı dinlediğimde, acayip bir karışımın içinde olduğumu hayretle fark ettim. Ben küfür ile imandan, ikrar ile inkârdan, tasdik ile şüpheden meydana gelmiş bir şey olmuştum. Kalbimle inkâr ettiğimi aklımla tasdik eder, aklımla reddettiğimi kalbimle kabul ederdim. Kısacası şüphe denilen ejderha vücudumu sarmıştı. Bir fikri ne kadar sağlam esaslarla kursam, şüphe ejderhası onu bir sarsışta yıkıyordu. Bir kere tam bir reddedişle, hiç olmazsa, rahat bir noktada bulunabilir miydim? Ne gezer! İnkâr başka şey, şüphe yine başka! Şüphe ejderhası her doğru fikrin düşmanıydı. İster ikrar olsun, ister inkâr, herhangi bir mesele kabul etmiyordu. Şimdi hayatın gerçeklerini fikrin var olduğunun bir yansıması kabul edersek müthiş bir acıyla dayanılmaz bir cehennem içinde kaldığım anlaşılır. Herkes için olağan olan şeyler, benim için başka bir hal alıyordu. Bu durum nedeni ile aşkta da, geçimde de şanssızdım. Galiba insanlardan kaçan biri olmuştum.
Bir an için mi bunca sefalet?
Hatifi bir ses verdi cevabı.
Dedi: Hayatta bu zevk ü kıymet,
Akiller için seyr-i bedayi.
Cahiller için yemekle şehvet!