Destanlar bir milletin ortak mücadelesini, ortak değerler ve anlamlar bütünlüğü içinde anlatan eserlerdir. Destanların anlattığı olaylar ve kahramanlar toplumların bilincinde şekillenir, idealleşir ve günümüze taşınır. Bir milletin nasıl oluştuğunu ve tarihi süreç içinde nasıl geliştiğini edebiyat üslup ve estetiği içinde anlatan destanlar, o milletin varlığını korurken sahip olduğu hayat görüşünü, yaşam biçimini ve ahlak anlayışını da ortaya koyar. Bu bakımdan destanlar, somut olmayan kültürel mirasın önemli hazinelerindendir.
1966 yılından günümüze halk kültürü ile ilgili çalışmaları kayıt altına alan Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü, bu çalışmayla destanlar konusunda da önemli bir projeye imza atmış bulunmaktadır. Anadolu Destanları Kitabı ve Animasyon DVD’si, daha önce Genel Müdürlüğünüz bünyesinde hazırlanan Anadolu Halk Masalları ve Anadolu Efsaneleri kitap ve animasyonlarının devamı niteliğinde bir projedir.
Kültür mirasımızın gelecek kuşaklara aktarılmasını görev olarak kabul eden Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğümüz bu projede, özellikle halkın gönlünde taht kurmuş kahramanlar aracılığıyla Türk kültürüne ait öğelerin yer aldığı destanların seçilmesine dikkat etmiştir. Bu doğrultuda öncelikle, Türklerin hem İslamiyet öncesi hem de sonrası döneminin izlerini taşıyan, destan geleneğimizin en muhteşemlerinden olan Oğuz Kağan destanı ile başladık. Çalışmada ikinci olarak, geçiş dönemi eserlerinden olan ve Türk sosyal hayatına dair değerli bilgiler içeren Dede Korkut Hikâyeleri’nden Kam Büre Bey Oğlu Bamsı Beyrek’e yer verdik. Sonrasında, Anadolu ve Rumeli’nin Türkler tarafından fethinde birçok kahramanlık gösteren ve Orta Asya, Anadolu ve Balkanlara uzanan geniş bir coğrafyada anlatılan Sarı Saltuk’u hedef okuyucu kitlesinin istifadesine sunduk. Türk ve çevre kültür insanı tarafından mertliğin, dürüstlüğün, arkadaşlığın, vefanın, dayanışmanın ve yiğitliğin destanı olarak kabul gören Köroğlu ile Anadolu Destanları Kitap ve Animasyon çalışmamızı tamamlandık.
Kültür hazinemizin önemli unsurlarından biri olan destanlarımızın bir kısmının yeniden derlenmesinin, somut olmayan kültürel mirasın ve halk kültürünün tanıtılmasına, yaşatılmasına ve gelecek nesillere aktarılmasına katkı sağlayacağına inanmaktayız.
Okan İbiş
Araştırma ve Eğitim Genel Müdürü
